ΤΟ ΠΙΤΣΙΡΙΚΙ

«Δεν είναι πια μια εξέγερση, είναι μια κοινωνική επανάσταση». Η δήλωση είναι του προέδρου του συνδικάτου Polihema Σαχίμπ Κόπιτς, έγινε προχτές Πέμπτη και συμπυκνώνει όλη την ουσία της –πάντα υπό εξέλιξη- μαζικής εξέγερσης των εξαθλιωμένων εργαζομένων, ανέργων και καταφρονεμένων της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης ενάντια στη…φτώχεια, στην ανεργία, στις ιδιωτικοποιήσεις των εργοστασίων τους και στη διαφθορά των κυβερνητών τους.

 Του Γιώργου Μητραλιά

Μήπως όμως όλα αυτά θυμίζουν κάτι στους Έλληνες και ειδικά στα προοδευτικά μέσα επικοινωνίας τους; Αν κρίνουμε από την προκλητική αδιαφορία – για μέρες, σχεδόν καμία είδηση- με την οποία αντιμετωπίζεται η βοσνιακή εργατική λαϊκή εξέγερση και, ακόμα χειρότερα, από την σκανδαλώδη παραπληροφόρηση  μερικών όπως π.χ. ενός κατεξοχήν αριστερού ραδιοφωνικού σταθμού που έφτασε να αναρωτηθεί μήπως αυτή η εξέγερση είναι «κατευθυνόμενη» (!) και «ακροδεξιών φρονημάτων» (!!), η απάντηση είναι αρνητική.

Όχι, καθώς φαίνεται ούτε η μαζική ανεργία και φτώχεια, ούτε οι ιδιωτικοποίηση του δημόσιου τομέα και η διάλυση του Κράτους Πρόνοιας, ούτε η διαφθορά των κυβερνώντων έχουν τη παραμικρή σχέση με τη σημερινή ελληνική δυστυχία. Ντροπή και πάλι ντροπή!…

Και όμως, υπάρχει τουλάχιστον άλλος ένας λόγος που θα έπρεπε να κάνει την ελληνική αριστερά όχι απλώς να ασχοληθεί με τα κατακλυσμικά βοσνιακά γεγονότα, αλλά μάλλον να τους δώσει απόλυτη προτεραιότητα. Αναφερόμαστε στο γεγονός ότι στις κινητοποιήσεις μετέχουν από κοινού Μουσουλμάνοι, Κροάτες, Σέρβοι και «Γιουγκοσλάβοι» διαδηλωτές, ότι διαδηλώσεις με τα ίδια ακριβώς αιτήματα γίνονται σε τουλάχιστον 36 πόλεις σε όλη την (εθνικά κατακερματισμένη) Βοσνία (ακόμα και στη Μπάνια Λούκα της «Σερβικής Δημοκρατίας»).

Και όχι μόνο αυτό. Οι οργισμένοι διαδηλωτές επιτίθενται εξίσου σε όλα τα λεγόμενα «εθνικά κόμματα» που τους δυναστεύουν εδώ και 20 χρόνια, πυρπολώντας (όπως π.χ. στο Μόσταρ) τόσο το «μουσουλμανικό» SDA όσο και το «κροατικό» HDZ! Ένα τέτοιο  μάθημα έμπρακτου αντιεθνικισμού από μια εξεγερμένη εργατική τάξη και μάλιστα εκεί ακριβώς όπου οι πιο εγκληματικοί εθνικισμοί διέλυσαν και αιματοκύλισαν μόλις πριν από δυο δεκαετίες το πιο πολυεθνικό κράτος των Βαλκανίων –στα οποία και εμείς ανήκουμε-, δεν μπορεί να μην ενδιαφέρει άμεσα την κοινωνία και την αριστερά της χώρας μας…

Ας δούμε όμως τι λέει για τα γεγονότα της Βοσνίας η  πάντα καλά πληροφορημένη γαλλόφωνη ιστοσελίδα Courrier des Balkans  (balkans.courriers.info/), που καλύπτει καθημερινά την τόσο γειτονική μας περιοχή που εμείς επιμένουμε να αγνοούμε:

«Αυτές οι διαδηλώσεις σημαδεύουν την αρχή της αφύπνισης συνειδήσεων του συνόλου του πληθυσμού, πέρα από κάθε εθνική απόχρωση. Πράγματι, ο μεγάλος φόβος των αρχών είναι μήπως μια μέρα ενωθούν οι πολίτες της χώρας για να δράσουν από κοινού θέτοντας σε κίνδυνο είκοσι χρόνια εθνικιστικού λόγου που επέτρεψε στους πολιτικούς να διατηρηθούν στην εξουσία.

Η κυβέρνηση  μπορεί να ισχυρίζεται ότι οι διαδηλωτές χειραγωγούνται, όμως οι ίδιοι βεβαιώνουν ότι αυτό που τους έσπρωξε να κινητοποιηθούν είναι η απελπιστική κατάσταση στην οποία βρίσκονται.  Τονίζουν μάλιστα ότι οι αντιδράσεις της Πέμπτης και Παρασκευής είναι η απάντηση του λαού στις συλλήψεις και στις πράξεις υπέρμετρης βίας της αστυνομίας ενάντια στους διαδηλωτές, και κυρίως στους νέους.

Ο ιδρυτής της ομάδας Facebook UDAR («Σοκ») και ένας από τους πρωτεργάτες  της διαδήλωσης της Τούζλα, ο Αλντίν Σιράνοβιτς, που συνελήφθη την Πέμπτη, δήλωσε κατά την απελευθέρωσή του το ίδιο βράδυ ότι κακοποιήθηκε από τους αστυνομικούς: «Όταν με συνέλαβαν, με χτύπησαν στη πλάτη με τα ρόπαλά τους και στο κεφάλι με τις μπότες τους. Η ειδική αστυνομία  χρησιμοποίησε εναντίον μου όλα τα μέσα που διέθετε». Και συνέχισε: «Σε όλες τις πόλεις, σε όλα τα καντόνια να ξεσηκωθούμε όλοι και να πολεμήσουμε για τα δικαιώματά μας, ήλθε η ώρα να πούμε σε αυτή τη διεφθαρμένη κυβέρνηση ότι δεν πάει άλλο»!

Ο πρόεδρος του συνδικάτου της επιχείρησης Konjuh Μεβλουντίν Τράκιτς, που συνελήφθη τη Τετάρτη ενώ καθόταν στην άσφαλτο και διαδήλωνε ειρηνικά  στο σταυροδρόμι που είναι δίπλα στο κυβερνητικό κτίριο του καντονίου της Τούζλα, σχολίασε κι αυτός τη δράση της αστυνομίας: «Δεν αντιστεκόμασταν στην αστυνομία. Δεν είχαμε έλθει για να κάνουμε βανδαλισμούς.  Εδώ και τέσσερα χρόνια, ζητάμε να αναγνωρίσουν τα δικαιώματά μας αλλά, πιστέψτε με, χτες αιφνιδιαστήκαμε όταν οι ειδικές δυνάμεις μας πέρασαν χειροπέδες και μας έβαλαν μέσα. Μας λευτέρωσαν το ίδιο βράδυ αλλά μας έριξαν ένα πρόστιμο 300 μάρκων (150 ευρώ), που φυσικά δεν είμαστε σε θέση να πληρώσουμε  με τα 40 μάρκα (20 ευρώ) που έχουμε για να ζούμε.  Τις τελευταίες μέρες, είδα νέους 15 χρονών να κακοποιούνται από την ειδική αστυνομία. Η αστυνομία επιτίθεται σε άοπλους ανθρώπους, αλλά αν χρειαστεί, μπορούμε κι εμείς να οπλιστούμε. Το ξαναλέω, δεν ήλθαμε για αυτό, αλλά αν μας αναγκάσουν θα το κάνουμε».

Χρεοκοπία των δημόσιων  επιχειρήσεων

Οι διαδηλωτές κατηγορούν τις τοπικές αρχές  ότι επέτρεψαν να χρεοκοπήσουν πολυάριθμες δημόσιες επιχειρήσεις μετά από την ιδιωτικοποίησή τους από το 2000 μέχρι το 2008, αφήνοντας τους εργαζόμενούς τους χωρίς δουλειά. Μετά από το Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο, κατά τη τιτοϊκή περίοδο, η Τούζλα έγινε μεγάλο βιομηχανικό και πολιτιστικό κέντρο.  Από το 2000 μέχρι το 2010, οι παλιές δημόσιες επιχειρήσεις που απασχολούσαν τη πλειοψηφία του πληθυσμού, μεταξύ των οποίων  τα εργοστάσια Dita, Polihem (Hak), Guming, Konjuh και Aida, πουλήθηκαν σε ιδιώτες ώστε αυτοί να επενδύσουν και να τα κάνουν βιώσιμα.  Αντί για αυτό, αυτοί πούλησαν τα περιουσιακά στοιχεία, σταμάτησαν να πληρώνουν τους εργαζόμενους και…έβαλαν λουκέτο. Η ιδιωτικοποίηση αυτών των επιχειρήσεων έγινε υπό τον έλεγχο της  Εταιρίας ιδιωτικοποιήσεων του καντονίου.

Η επιχείρηση απορρυπαντικών Dita απασχολούσε παλιότερα 750 άτομα. Σύμφωνα με το συμβόλαιο ιδιωτικοποίησης  του 2007, ο νέος ιδιοκτήτης της επιχείρησης δεσμευόταν να διατηρήσει τις θέσεις απασχόλησης για τρία χρόνια και τη παραγωγή για πέντε χρόνια.  Όμως, στα χρόνια που ακολούθησαν, η νέα διεύθυνση δεν τήρησε τις δεσμεύσεις της και δεν κατέβαλε καμιά υποχρεωτική εισφορά κοινωνικής ασφάλισης για τους εργαζομένους της που στερούνται σήμερα κάθε κοινωνικού δικαιώματος.  Δεν μπορούν να βγουν στη σύνταξη επειδή μεγάλο μέρος τους δεν διαθέτει τον ελάχιστο αριθμό ετών εργασίας.  Παρά την έρευνα της αστυνομίας το 2010 που απέδειξε τις εγκληματικές πράξεις της νέας διεύθυνσης, η υπόθεση παραμένει μπλοκαρισμένη στο επίπεδο του εισαγγελέα της Τούζλα. Εδώ και δυο χρόνια, οι εργαζόμενοι ζητούν την αναγνώριση των δικαιωμάτων τους αλλά οι αρχές σιωπούν. Ο πρωθυπουργός του καντονίου περιορίστηκε να δηλώσει ότι αυτή η υπόθεση δεν αφορά τη κυβέρνηση του καντονίου καθώς η επιχείρηση έχει πια ιδιωτικοποιηθεί.

Για το πληθυσμό, τα διάφορα κόμματα στην εξουσία δεν είναι οι μόνοι υπεύθυνοι. Ευθύνη έχουν και τα διεφθαρμένα συνδικάτα.

Παραίτηση των κυβερνήσεων των καντονίων  της Τούζλας και της Ζένιτσα

Η συλλογικότητα Front ζήτησε την Παρασκευή την άμεση παραίτηση του πρωθυπουργού Σεάντ Τσαούσεβιτς και του υπουργού Εσωτερικών του καντονίου της Τούζλα Ζόραν Τεοφίλοβιτς επικαλούμενη «μια οργανωμένη απόπειρα δολοφονίας πολιτών της Τούζλα που διαδηλώνουν και απαιτούν τα συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματά τους». Ο πρωθυπουργός του καντονίου της Τούζλα παραιτήθηκε  το βράδυ της Παρασκευής, προκαλώντας έτσι τη πτώση της κυβέρνησης του καντονίου. Ο πρωθυπουργός του καντονίου της Ζένιτσα-Ντομπόϊ Μουνίμπ Χουσεϊναγκιτς και η κυβέρνησή του παραιτήθηκαν επίσης το βράδυ της Παρασκευής»…

Τα γεγονότα στη Βοσνία είναι καταιγιστικά, συναρπαστικά και συνάμα άκρως διδακτικά. Και φυσικά, βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Ας κάνουμε λοιπόν όλοι μια προσπάθεια να τα καλύψουμε πληροφορώντας την ελληνική κοινή γνώμη για το πώς αντιμετωπίζουν οι Βόσνιοι γείτονες μια κατάσταση που μοιάζει τόσο πολύ με τη δικιά μας. Εξάλλου, στους χαλεπούς νεοφιλελεύθερους καιρούς μας, δεν συμβαίνουν κάθε μέρα καθαρόαιμες εργατικές εξεγέρσεις σαν κι αυτή των Βόσνιων γειτόνων μας…