Η ζωή της Μαργκερίτ Ντυράς είναι το μυθιστόρημα που τα προσφέρει όλα. Εξωτισμό, σκοτεινές οικογενειακές ιστορίες, ερωτισμό και έρωτες, σκηνές από τη δράση της γαλλικής Αντίστασης, προδοσία, στρατόπεδα συγκεντρώσεως, λογοτεχνία και πολιτική, πολλή πολιτική.


     style="display:inline-block;width:250px;height:250px"
     data-ad-client="ca-pub-9897597435333950"
     data-ad-slot="5336220628">

Στο κέντρο όλων αυτών μια γυναίκα που αν από κάποιους αμφισβητήθηκε ως συγγραφέας και από άλλους θεωρήθηκε μία από τις πιο μεγάλες του αιώνα μας, ως προσωπικότητα προκάλεσε τα πιο αμφιθυμικά αισθήματα και δίκαια θεωρείται ένα από τα ιερά τέρατα της γαλλικής λογοτεχνίας.

Η Λορ Αντλέρ, ιστορικός και δημοσιογράφος, ξεκίνησε την έρευνα όσο ακόμη ζούσε η Μαργκερίτ Ντυράς. Είχε στη διάθεσή της τα αρχεία της συγγραφέως ­ η Ντυράς κατέγραφε τα πάντα και κρατούσε κάθε πολύτιμο ντοκουμέντο ­ αλλά έκανε και προσωπικές έρευνες. Ταξίδεψε στην Ινδοκίνα, όπου η συγγραφεύς του Φράγματος στον Ειρηνικό πέρασε την παιδική της ηλικία.

Τα σκοτάδια στη ζωή της Ντυράς αρχίζουν πολύ νωρίς. Η μητέρα είναι τότε δασκάλα, αποσπασμένη από τη γαλλική δημόσια εκπαίδευση, και ζει από ένα σημείο και πέρα μόνη με τα τρία παιδιά της. Η παιδική και εφηβική ζωή της Ντυράς κάθε άλλο παρά φυσιολογική είναι. Η μητέρα έχει παθολογική αδυναμία στον μεγάλο γιο, έναν ναρκομανή μικροαπατεώνα. Η κόρη θα γνωρίσει πολύ νωρίς τη βία. Τρώει πολύ ξύλο από τον μεγάλο αδελφό και η μητέρα ενθαρρύνει τον σαδισμό του. Αντίθετα, μια μεγάλη τρυφερότητα θα δέσει τη Μαργκερίτ με τον μικρό, που είναι καθυστερημένος. Αυτή η τρυφερότητα φτάνει στα όρια της αιμομικτικής σχέσης. Στην εφηβεία γίνεται η γνωριμία με τον «Εραστή». Τη βρίσκουμε στο βιβλίο που έγινε μεγάλη κινηματογραφική επιτυχία. Η βιογράφος δεν βρήκε στοιχεία που να διαλευκάνουν αυτή την περίεργη ιστορία του δεσμού της 15χρονης Μαργκερίτ με τον πλούσιο Κινέζο. Είναι αλήθεια ότι η μητέρα την εξέδιδε στον πάμπλουτο Ασιάτη για να βρίσκει λεφτά για τον αδελφό που χρειαζόταν όλο και περισσότερα για τα ναρκωτικά;

Η περίοδος της γερμανικής κατοχής είναι και αυτή αρκετά σκοτεινή και είναι αυτή κυρίως που προκάλεσε τη θύελλα δημοσιευμάτων στον γαλλικό Τύπο. Κατ’ αρχήν η Μαργκερίτ Ντυράς την εποχή εκείνη έχει μία θέση που θα κάνει κάποιους να της κολλήσουν για πάντα τη ρετσινιά πως συνεργάστηκε με τους Γερμανούς. Είναι η γραμματεύς μιας επιτροπής προπαγάνδας, στην οποία συμμετέχουν γερμανοί αξιωματούχοι, που εγκρίνει τη διανομή χαρτιού στους γάλλους εκδότες. Πρόκειται για μια έμμεση μορφή λογοκρισίας. Είναι αυτονόητο πως χαρτί παίρνουν όσοι τυπώνουν βιβλία αρεστά στους κατακτητές. Ο Αραγκόν, ο Μαλρό, ο Μπεντά, ο Φρόυντ είναι κάποιοι από τους συγγραφείς που δεν εκδόθηκαν λόγω ελλείψεως τυπογραφικού χαρτιού.

Η εποχή όμως της Αντίστασης είναι που γεννάει τα περισσότερα ερωτηματικά και αναζωπυρώνει πάθη. Οταν οργανώνεται η γαλλική Αντίσταση η Μαργκερίτ Ντυράς, ο άντρας της, ο συγγραφέας Ρομπέρ Αντέλμ, αλλά και ο εραστής της, Ντιονύ Μασκολό, γίνονται από τα πιο δυναμικά μέλη μιας ομάδας με αρχηγό τον Μιτεράν. Η οργάνωση προδίδεται και ο Αντέλμ συλλαμβάνεται και στέλνεται στο Μπούχενβαλντ. Η Ντυράς έρχεται σε επαφή με έναν γάλλο αξιωματούχο της Γκεστάπο, τον Ντελβάλ, προσπαθώντας να μάθει πληροφορίες για τον άντρα της. Ο Ντελβάλ ήταν αυτός που είχε αποκαλύψει το δίκτυο Μιτεράν και προκάλεσε τη σύλληψη των μελών της ομάδας. Η σχέση της συγγραφέως με τον γκεσταπίτη μένει ακόμη ανεξιχνίαστη. Προσπάθησε να τον γοητεύσει για να μάθει πληροφορίες ή υπήρξε ανάμεσά τους ένας αρκετά διαστροφικός δεσμός, όπως λέγεται;

Χάρη στις προσπάθειες του Μιτεράν ο Αντέλμ επιστρέφει από το Μπούχεβαλντ στην απελευθερωμένη πια Γαλλία και ο Ντελβάλ έχει την τύχη των προδοτών. Στην απελευθέρωση εκτελείται και λέγεται ότι η Ντυράς είχε μεγάλη συμμετοχή σε αυτή την απόφαση. Οπωσδήποτε παραβρέθηκε και συμμετείχε σε μία ανάκριση κατά την οποία ο προδότης βασανίστηκε. Σε αυτή την ήδη αρκετά ύποπτη και μπλεγμένη ιστορία υπάρχουν και άλλα παράδοξα. Ο εραστής της Ντυράς, ο Ντιονύ Μασκολό, έχει μια ερωτική περιπέτεια με τη γυναίκα του γκεσταπίτη, η οποία προσέτρεξε σε αυτόν για να σώσει τον άνδρα της. Από τον δεσμό αυτό γεννιέται ένα παιδί του οποίου την ύπαρξη δεν έμαθε ποτέ η Ντυράς!

Οι σχέσεις της Μαργκερίτ Ντυράς βγαίνουν έξω από τα συνήθη μέτρα και δύσκολα κρίνονται με αυτά.

Η αφοσίωση και η αυτοθυσία με την οποία έσωσε τον άντρα της είναι κάτι που ούτε οι εχθροί της δεν αμφισβήτησαν. Μαζί με τον Ντιονύ Μασκολό πηγαίνουν στο Μπούχενβαλντ και φέρνουν τον Αντέλμ στο Παρίσι ετοιμοθάνατο από τον υποσιτισμό. Ολοι οι γιατροί τον θεωρούν καταδικασμένο και μόνο ένας γιατρός ειδικευμένος στην Αφρική σε τέτοιου είδους αρρώστους τον σώζει, δίνοντάς του, βαθμιαία, ελάχιστη τροφή. Η σωτηρία του όμως οφείλεται κυρίως στη συνεχή φροντίδα και αυτοθυσία της γυναίκας του.

Ανάμεσα στον Αντέλμ και στον Μασκολό θα αναπτυχθεί μια φιλία που θα διατηρηθεί αδιατάραχτη σε όλη τη ζωή τους. Τίποτε το διφορούμενο δεν υπάρχει στις σχέσεις του τριγώνου. Οταν ο Αντέλμ θα συνέλθει, ο Μασκολό θα του ομολογήσει την αλήθεια. Σε ένα κείμενο που παραθέτει η Λορ Αντλέρ στο βιβλίο της ξεσπάει όλη η οδόνη του Αντέλμ για αυτή τη σχέση. Θα μείνουν και οι τρεις για πολλά χρόνια ενωμένοι με μια φιλία που θα ενισχυθεί από την κοινή δράση τους στο κομμουνιστικό κόμμα.

Η Ντυράς, ο Αντέλμ και ο Μασκολό είναι από τα πιο ενεργά μέλη του κόμματος. Η στρατευμένη όμως συγγραφεύς θα ζήσει την πίκρα της διαγραφής τους, κάτι που θα τη πληγώσει βαθιά. Και εδώ μια σκοτεινή υπόθεση με προδοσίες, σκάνδαλα και κατηγορίες που πέφτουν σε διάσημα ονόματα της πολιτικής και της λογοτεχνίας, όπως αυτό του Σεμπρούν. Η Ντυράς θεώρησε τον μεγάλο ισπανό πρόσφυγα συγγραφέα και, μετά την πτώση του Φράνκο, υπουργό Πολιτισμού της Ισπανίας, «καταδότη». Η κατηγορία που οδηγεί στη ρήξη με το κόμμα είναι η ακόλουθη: Ενα βράδυ σε ένα μπιστρό, κατά τη διάρκεια γερής οινοποσίας, οι διαγραφέντες μίλησαν απρεπώς για τον σύντροφο Αραγκόν! Η ιστορία μυρίζει έντονα σταλινισμό. Η συμμετοχή όμως της Ντυράς στα ιστορικά και πολιτικά γεγονότα θα είναι πάντα έντονη. Παράλληλα δεν θα πάψει ούτε μία ημέρα της ζωής της να γράφει.

Η Λορ Αντλέρ δίνει μια βιογραφία υπόδειγμα του είδους. Τα στοιχεία της προέρχονται από μακρά και εξονυχιστική έρευνα και παραθέτονται με αντικειμενικότητα και λεπτότητα. Αποφεύγει τους σκοπέλους της σκανδαλοθηρίας, του μελοδράματος, του εξωραϊσμού ή της εμπάθειας. Βιογραφία, όχι αγιογραφία έγραψε. Το βιβλίο αναβιώνει μια ολόκληρη εποχή που σημάδεψε το ευρωπαϊκό πνεύμα. Οσο για την αλήθεια πάνω στη Μαργκερίτ Ντυράς, η Λορ Αντλέρ είναι σεμνή. Δεν διατείνεται πως την ξέρει. Αρκείται στο να αποκαλύψει όλες τις αλήθειες.

Η κυρία Λίνα Λυχναρά είναι καθηγήτρια στα πανεπιστημιακά τμήματα του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών.

http://kourdistoportocali.com/ipeople/culture/koritsi-pou-polemouse-ta-skotadia-mesa-tis/