Στην κατάσταση «μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα» βρίσκεται για άλλη μια φορά η κυβέρνηση που δυσκολεύεται να περάσει όλα τα μέτρα για τα οποία έχει δεσμευτεί, καθώς οι δανειστές δεν επέδειξαν την επιείκεια που ανέμενε, πλην των χρονικών παρατάσεων. Αν ψηφίσει όλα τα μέτρα που απαιτούνται για να αρχίσει η αξιολόγηση, όπως της τα ζητάνε οι δανειστές, φοβάται ότι θα υπάρξουν μεγάλοι κλυδωνισμοί, ενώ αν δεν τα ψηφίσει, φοβάται το ενδεχόμενο της ρήξης. Έτσι, μετά από μια μίνι ανταρσία δύο ημερών, η κυβέρνηση φαίνεται να υποχωρεί και πάλι απέναντι στους δανειστές.

Εδώ και καιρό η κυβέρνηση φαινόταν αποφασισμένη να περάσει τα σκληρά μέτρα του δεύτερου πακέτου και οι υπουργοί της διαβεβαίωναν ότι η αξιολόγηση θα ολοκληρωθεί σύντομα, ώστε να ανοίξει το θέμα της διευθέτησης του χρέους. Η αισιοδοξία αυτή βασιζόταν κυρίως στην πεποίθηση ότι οι δανειστές δεν θα απαιτούσαν μέχρι τέλους την απαρέγκλιτη και κατά γράμμα εφαρμογή του μνημονίου που ψηφίστηκε το καλοκαίρι. Η άτεγκτη στάση τους όμως και η καχυποψία που επικρατεί και στις δύο πλευρές έγιναν η αιτία να εκδηλωθεί η νέα πρόσφατη κρίση με το ΔΝΤ και τον Σόιμπλε. Η κυβέρνηση βέβαια αναδιπλώθηκε, αλλά καθώς τα πιο δύσκολα αναβάλλονται, κανείς δεν είναι βέβαιος για τη συνέχεια.

Από το καλοκαίρι που ψηφίστηκε το τρίτο μνημόνιο και ειδικά από την επανεκλογή της κυβέρνησης και μετά, τόσο ο πρωθυπουργός όσο και οι αρμόδιοι υπουργοί διαβεβαίωναν τους δανειστές ότι θα υλοποιήσουν όλες τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν με την ψήφιση του τρίτου μνημονίου. Την ίδια περίοδο όμως διαβεβαίωναν και τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ότι δεν πρόκειται να φέρουν στη Βουλή νόμους για την υλοποίηση όλων των μέτρων του μνημονίου, αφού για πολλά από αυτά θα παρουσίαζαν στην τρόικα ισοδύναμα, τα οποία θα την έπειθαν να τα δεχθεί.
Η προσπάθεια εξεύρεσης ισοδυνάμων όμως, δεν στέφθηκε με επιτυχία, όπως ακριβώς είχε ξανασυμβεί και στο παρελθόν με τις προηγούμενες κυβερνήσεις όποτε το προσπάθησαν. Έτσι οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκαν μπροστά στο ενδεχόμενο να ψηφίσουν ακριβώς αυτά τα μέτρα που η κυβέρνηση τους είχε πει ότι θα αποφεύγονταν. Οι βουλευτές άρχισαν να αντιδρούν και τα μηνύματα να φτάνουν στο Μέγαρο Μαξίμου.

Τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ θεωρούν καθήκον τους να υπερασπίζονται την κυβέρνηση και το κόμμα προς τα έξω, αλλά η γκρίνια εσωτερικά προς την ηγεσία είναι μεγάλη. Όλο το προηγούμενο διάστημα υπήρχαν αντιδράσεις για τον ΑΔΜΗΕ, για τη διαχείριση των κόκκινων δανείων, για το ενιαίο μισθολόγιο, αλλά και σχεδόν για όλα τα προαπαιτούμενα που υπήρχαν στο δεύτερο πακέτυ. Όσο για το ασφαλιστικό, εκεί συμφώνησαν με βαριά καρδιά στην πρόταση που παρουσίασε ο Γιώργος Κατρούγκαλος, πλην όμως αυτή δεν είναι η τελική, αλλά η πρόταση της κυβέρνησης πριν την θέσει υπόψιν της τρόικας.
Έντονη κριτική εδώ και λίγο καιρό δέχεται η κυβέρνηση και από τους Ευρωπαίους, καθώς η ψήφιση των προαπαιτούμενων καθυστερεί και κάθε τόσο μετατίθεται για αργότερα. Ούτε οι Ευρωπαίοι όμως θέλουν να ασκήσουν επισήμως κριτική στην ελληνική κυβέρνηση. Στις δημόσιες δηλώσεις τους περιορίζονται σε διπλωματικές και αόριστες φράσεις για «πρόοδο» και για την «προσπάθεια της χώρας», στο παρασκήνιο όμως είναι πολύ πιο αιχμηροί. Σκληρές αιχμές εναντίον της κυβέρνηση ακούστηκαν και στο πρόσφατο Eurogroup με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο να βρίσκεται σε αμήχανη θέση και να προσπαθεί να πείσει ότι όλες οι εκκρεμότητες θα κλείσουν σύντομα.
Πώς όμως να κλείσουν όταν οι δανειστές επιμένουν στην σχεδόν κατά γράμμα εφαρμογή των δεσμεύσεων της κυβέρνησης και οι βουλευτές περιμένουν την αντικατάστασή τους με λιγότερο επώδυνα μέτρα; Πέρα βέβαια από τα μέτρα που διστάζει να φέρει η κυβέρνηση για λόγους πολιτικού κόστους, υπάρχουν και κάποιες μνημονιακές δεσμεύσεις με τις οποίες διαφωνεί επί της ουσίας, όπως στην σύσταση του ταμείου ιδιωτικοποιήσεων και την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ,. Η ιδιότυπη αυτή ομηρεία εγκλωβίζει την κυβέρνηση που δεν μπορεί να κινηθεί , ούτε μπροστά ούτε πίσω.
Αλλά και ο ίδιος ο πρωθυπουργός διαπιστώνει τώρα ότι ήταν πολύ αισιόδοξος όταν πίστευε ότι η παρότρυνση των Γάλλων, των Ιταλών, του Γιούνκερ και του Σουλτς το καλοκαίρι (που του έλεγαν να προχωρήσει στην υπογραφή του μνημονίου και αυτοί θα τον βοηθούσαν) θα σήμαινε χαλάρωση των μέτρων του μνημονίου. Οι Γάλλοι, οι Ιταλοί και ο Γιούνκερ του λένε τώρα ότι πρέπει να τηρήσει τα συμφωνηθέντα.

Στην κυβέρνηση πίστευαν εδώ και καιρό ότι το εμπόδιο στην χαλάρωση των όρων του μνημονίου είναι το ΔΝΤ και ο Σόιμπλε. Είναι μάλιστα βέβαιοι ότι πίσω από την άτεγκτη «μεταρρυθμιστική εμμονή» του ΔΝΤ βρίσκεται ο Σόιμπλε, που όπως ισχυρίζονται θέλει να αποτύχει η κυβέρνηση και είτε να πληρώσει το τεράστιο πολιτικό κόστος που συνεπάγεται η εφαρμογή του μνημονίου που υπέγραψε, είτε να μην το εφαρμόσει και να ενεργοποιηθεί το σενάριο του grexit.
Οι υπουργοί υποστηρίζουν ότι «μόνο το ΔΝΤ είναι αυτό που επιμένει στα σκληρά μέτρα – αυτά που δεν θα μπορούσε να υλοποιήσει ούτε η κυβέρνηση Σαμαρά». «Και θέλουν να τα περάσουμε όλα εμείς τώρα».

Η επίθεση του Αλέξη Τσίπρα προς το ΔΝΤ την περασμένη Δευτέρα, στην συνέντευξη που έδωσε στην ΕΡΤ, ήταν σχεδιασμένη από καιρό. Είχε προβεί άλλωστε σε αντίστοιχες δηλώσεις πρώτος λίγο πριν ο Νίκος Παππάς λέγοντας ότι η Ελλάδα δεν ήθελε την συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, αλλά ήταν οι χώρες που αντιτάσσονται σε μία ουσιαστική ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, αυτές που την ήθελαν, φωτογραφίζοντας τη Γερμανία. Ακολούθησε ο πρωθυπουργός, θέτοντας και επί της ουσίας το ζήτημα της σκοπιμότητας της συμμετοχής του ΔΝΤ, ανεβάζοντας τους τόνους της αντιπαράθεσης.
Ο κύριος σκοπός του Μεγάρου Μαξίμου ήταν, όπως αναφέρει υπουργός της κυβέρνησης, «να εκτεθεί και να αποκαλυφθεί ο ρόλος του Σόιμπλε που κρύβεται πίσω από το ταμείο», πράγμα που πιστεύουν ότι το πέτυχαν. «Το ΔΝΤ δεν απάντησε καν και ήταν ο γερμανός υπουργός Οικονομικών αυτός που έσπευσε να μας απαντήσει» λέει, υποστηρίζοντας ότι με την ειρωνική απάντηση δια της κυβερνητικής εκπροσώπου «τον έβαλαν στην θέση του».

Το άλλο που θέλει να καταδείξει στην κοινή γνώμη ο Αλέξης Τσίπρας είναι ότι όταν οι διαπραγματεύσεις μπλοκάρουν, αυτό συμβαίνει «με ευθύνη των δανειστών» και όχι δική του. «Αν δεν επέμενε το ΔΝΤ, θα είχαμε τελειώσει τώρα» ισχυρίζονται συνεργάτες του. Ο πρωθυπουργός μάλιστα υπερθεματίζοντας στην ΕΡΤ, υποστήριξε ότι το ασφαλιστικό καθυστερεί εξαιτίας των δανειστών και όχι εξαιτίας της ελληνικής κυβέρνησης.
Όσα συνέβησαν τις προηγούμενες μέρες αποτελούν σαφείς ενδείξεις ότι στην πορεία, ειδικά όταν θα πρέπει να νομοθετηθεί το ασφαλιστικό, είναι πιθανό να επαναληφθούν αντίστοιχες αναταράξεις, καθώς η κυβέρνηση δυσκολεύεται να εφαρμόσει τις μνημονιακές δεσμεύσεις που ανέλαβε, από τη στιγμή που οι δανειστές δεν υποχωρούν πουθενά επί της ουσίας.

Ο Αλέξης Τσίπρας εξακολουθεί τις προσπάθειες να χαλαρώσει το σκοινί του μνημονίου, ενώ προειδοποιεί τους βουλευτές του ξεκάθαρα και δημόσια να μην τολμήσει κανείς να διαφοροποιηθεί από την πρωθυπουργική γραμμή, καθώς όπως είπε και στην ΕΡΤ, δεν δίνει σε κανέναν το δικαίωμα να πει ότι είναι πιο ευαίσθητος. Υποστήριξε επίσης ότι επειδή οι εκλογές έγιναν με λίστα και οι βουλευτές ήξεραν τι περιλαμβάνει το μνημόνιο, δεν μπορούν να διαφοροποιηθούν. Συνεργάτες του αναφέρουν ότι αν κάποιος δεν μπορεί να ψηφίσει τα μέτρα, τότε καλύτερα να παραδώσει την έδρα.
Ακόμα κι έτσι να γίνει όμως, αυτό δεν καθησυχάζει το Μαξίμου. Σε περίπτωση δηλαδή που εμφανίζονταν βουλευτές να διαφωνούν και παρέδιδαν την έδρα τους, «αν αυτό λάμβανε έκταση και αφορούσε παραπάνω από 2-3 βουλευτές, τότε θα είχαμε πρόβλημα» αναφέρουν κυβερνητικοί αξιωματούχοι που αναγνωρίζουν ότι κάτι τέτοιο θα έπληττε την εικόνα της κυβέρνησης, ακόμα και αν δεν απειλούσε την απώλεια της πλειοψηφίας.

Στην άλλη πλευρά, αυτή των δανειστών και ειδικά στο Βερολίνο, η δυσπιστία που δεν υποχώρησε ποτέ, μεγαλώνει. Οι επίσημοι αξιωματούχοι αποφεύγουν να ρίξουν λάδι στη φωτιά, πλην του Σόιμπλε που μιλάει μόνο όταν θέλει να στείλει κάποιο συγκεκριμένο μήνυμα. Στα γερμανικά ΜΜΕ ωστόσο διαρρέουν πληροφορίες σχετικά με τις εσωτερικές συζητήσεις και «εμπιστευτικές» ενημερώσεις που μεταφέρουν το κλίμα. Η κυβέρνηση τα εκλαμβάνει αυτά ως προειδοποίηση και σπεύδει να προλάβει σε επικοινωνιακό τουλάχιστον επίπεδο, αυτό που θα ακολουθήσει προσπαθώντας να πείσει την κοινή γνώμη με την δική της αφήγηση.

Παρόλα αυτά, τα γερμανικά ΜΜΕ στηλιτεύουν τις καθυστερήσεις της ελληνικής κυβέρνησης και «την μη τήρηση των δεσμεύσεων της» όχι μόνο στις μνημονιακές της υποχρεώσεις, αλλά και στο θέμα της αντιμετώπισης του προσφυγικού.
Σχετικά με το πρόγραμμα, αναδεικνύουν πιο έντονα την καθυστέρηση των ιδιωτικοποιήσεων και των μέτρων που αφορούν στην «ανεξάρτητη διοίκηση» καθώς και στη σύσταση του ειδικού ταμείου ιδιωτικοποιήσεων. Αυτά για τα οποία δέχθηκε αυστηρή προειδοποίηση και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος στο Eurogroup, με τον Μοσκοβισί να δηλώνει απλώς την κατανόησή του για «τη δύσκολη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού».

Στην κυβέρνηση επιχείρησαν να παίξουν το χαρτί της «ελεγχόμενης ρήξης» προειδοποιώντας τους δανειστές μέσω διαρροών στα ΜΜΕ είτε για μονομερείς ενέργειες, όπως την ψήφιση της δικής τους πρότασης για το ασφαλιστικό, είτε για νέο δημοψήφισμα που θα μπορούσε να έχει ακόμα και το ερώτημα, όπως λένε κάποιοι στην κυβέρνηση, αν ο κόσμος συμφωνεί με μία νέα περικοπή των συντάξεων ή όχι. Σε δυο τρεις μέρες όμως, αναδιπλώθηκαν και κανείς -ούτε οι ίδιοι- γνωρίζουν αν θα επανέλθουν.
Ο γερμανός υπουργός Οικονομικών που άστραψε και βρόντηξε πριν λίγες μέρες, επιμένει ότι «η στάμνα» θα σπάσει κάποια στιγμή αν η κυβέρνηση προσπαθεί να μην τηρεί όλες τις δεσμεύσεις της, αλλά κανείς δεν είναι βέβαιος αν πρόκειται απλώς για απειλές προκειμένου να «συνετίσει» την ελληνική κυβέρνηση ή αν σκοπεύει όντως να ενεργοποιήσει το σενάριο Grexit.

Στο Μαξίμου δεν έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις, λένε οι πληροφορίες, και δεν αποκλείεται να προσπαθήσουν να κερδίσουν χρόνο, τραβώντας κι άλλο την καθυστέρηση σε αυτά που φοβούνται πιο πολύ (αν και υπάρχουν κάποιοι που προτείνουν να περάσουν όλα μέσα στις γιορτές) . Στις Βρυξέλλες, παρά την πίεση που ασκούν για να κλείσει το θέμα της αξιολόγησης, δεν φαίνεται να έχουν πρόβλημα με μια νέα παράταση των εκκρεμοτήτων , κυρίως επειδή πιστεύουν ότι η κυβέρνηση τον Φεβρουάριο θα ξεμείνει από λεφτά και θα βρεθεί σε δύσκολη θέση.

[vassilikisiouti.wordpress.com]