ΤΟ ΠΙΤΣΙΡΙΚΙ

Ο δημοσιογράφος είναι πάντα ο καλύτερος φίλος εκείνων που κατέχουν την εξουσία και των μπάτσων. Είναι εκείνος, που προετοιμάζει το έδαφος για αυτούς, που αποσιωπά τη βία τους και που είναι πάντα έτοιμος να τη δικαιολογήσει, που δημοσιεύει τις αχρειότητές τους και τους χειροκροτάει ή που τους ασκεί κριτική, ώστε να μπορέσουν χτυπήσουν καλύτερα την επόμενη φορά.

Οφείλεται στους δημοσιογράφους το γεγονός ότι έχουμε γίνει τόσο αδύναμοι, φοβισμένοι και διασπασμένοι, που δεν είμαστε ικανοί να αντιδράσουμε στην καθημερινή καταπίεση και τον ασφυκτικό έλεγχο της ύπαρξής μας. Οι τηλεοπτικές ειδήσεις ορίζουν όποιον εξεγείρεται -ενάντια στον πόλεμο, ενάντια στην εκμετάλλευση, ενάντια στις όλο και πιο επικίνδυνες και μοχθηρές συνθήκες διαβίωσης- ως τρομοκράτη, ως ένα άτομο που αποτελεί απειλή για όλους. Είναι από τις σελίδες των εφημερίδων, απ’ όπου η οργή των εκμεταλλευόμενων ωθείται στις ύπουλες αγκάλες των κομμάτων και των σωματείων, τα οποία μέχρι χτες διαχειρίζονταν την εκμετάλλευση μας και τα οποία σήμερα θα ήθελαν να διαχειριστούν τη διαμαρτυρία μας.

Οι δημοσιογράφοι είναι εχθροί κάθε εκμεταλλευόμενου, που δε θέλει πλέον να είναι τέτοιος, κάθε σκλάβου που θέλει να απελευθερωθεί, κάθε αδύναμου που θέλει να πάρει μια ανάσα.

Από τη ρητορική περί “ελευθερίας της πληροφορίας”, από το μύθο του ελεύθερου και ανεξάρτητου ρεπόρτερ, που εκθέτει με την πένα του τους ισχυρούς και αποκυρήσσει τις πράξεις τους, δεν έχει μείνει τίποτα παρά κούφια λόγια. Ο δημοσιογράφος είναι απλά ένα ενεργούμενο, ένα κεντρικό γρανάζι, γύρω από το οποίο γυρίζει η μηχανή της πληροφορίας. Η στενή τους συνεργασία με τα κεντρικά της αστυνομίας, η αναπόφευκτη εξάρτησή τους από όλα τα μπλοκ εξουσίας, στην πραγματικότητα, τους θέτει εναντίον όλων όσων δεν κατέχουν εξουσία. Ακόμα και αν κάποιος άνοιγε λίγο χώρο για την αλήθεια σε μια εφημερίδα, θα πνιγόταν στη θάλασσα κοινοτυπιών και ψεμάτων, που τη γεμίζουν. Ο παραλογισμός του παραλογισμού, θα ήταν σαν να προσπαθούσε να εκφράσει κάποιες εξεγερτικές σκέψεις σε έναν ασύρματο.

Μια αλεστική μηχανή πληροφοριών, κατασκευασμένη για να δημιουργεί συναίνεση και να διατηρεί την κοινωνική ειρήνη, που χειραγωγεί τις μεγαλύτερες αδυναμίες μας και τους χειρότερους φόβους μας.

Ο Τύπος ενσαρκώνει για τους αναγνώστες τους την υλοποίηση μιας ελπίδας: πως υπάρχουν εκείνοι που προβλέπουν και έτσι, τα πάντα ακολουθούν το σωστό δρόμο. Είναι ταυτόχρονα πληροφορία και κρίση. Είναι ακόμα ένα εργαλείο ενάντια στην ανία, ικανό να παρηγορεί ακόμα και αν δεν καταφέρνει να συγκεντρώσει τίποτα κατανοητό από τον περιβάλλοντα κόσμο. Η επιθυμία, που έχουν πολλοί αναγνώστες, για έναν καθαρό, εύτακτο κόσμο, μέσα στον οποίο μπορεί κανείς να νιώσει άνετα -αυτό ψάχνουν και βρίσκουν στις σελίδες των εφημερίδων- εμπεριέχει, επίσης, το άνχος για αυτόν τον κόσμο, που φαντάζει ακατανόητος  χωρίς τη βοήθεια των άλλων.

Χάρις στην εξουσία της, η εφημερίδα ανακουφίζει τον αναγνώστη από την αναγκαιότητα του να τακτοποιεί, να διυλίζει και να αποτιμά τα γεγονότα. Παρέχοντας στον αναγνώστη καταγραφές των γεγονότων που έχουν συμβεί, οι οποίες έχουν ήδη συνταχθεί και σχολιαστεί με έναν συνθετικό και ασφαλή τρόπο, ο Τύπος προσφέρει την παρηγορητική σιγουριά πως κάποιος βρίσκεται σε θέση να αντιμετωπίσει και να καταλάβει την πραγματικότητα, ώστε να νιώσει κομμάτι αυτού του κόσμου.

Ακόμα και τα ρεπορτάζ, που είναι αφιερωμένα στις “αληθινές ιστορίες”, στα μικρά πράγματα, έχουν ένα νόημα: δίνουν στους αναγνώστες την αίσθηση ότι μιλούν για τους ανθρώπους, για την ανθρώπινη μοίρα, για τα προβλήματα ανδρών και γυναικών, που είναι ακριβώς σαν κι αυτούς. Και κάποιος μπορεί ήρεμα να βασιστεί σε μια εφημερίδα, που δείχνει τόσο ενδιαφέρον για την ανθρώπινη πλευρά. Ο Τύπος εμφανίζεται ως μια καλή συντροφιά, που είναι πάντα εκεί όταν χρειάζεται, καταφέρνοντας να κρύψει τη μεγάλη δύναμη πειθούς, την οποία φέρει. Αυτό που ξεχωρίζει πάντα, είναι η ζήτηση/απαίτηση των αναγνωστών για εργαλεία χρήσιμα για την κατανόηση της κοινωνίας, στην οποία ζουν, η οποία γίνεται απαραιτήτως όλο και πιο αφηρημένη, οδηγώντας τα γεγονότα πίσω στο άτομο και τη μοίρα του από κοινού με την επιθυμία διατήρησης σημείων ταυτοποίησης και προβολής, στα οποία μπορούν τελικά να ξεφορτώσους τις προσωπικές τους ανησυχίες και τα προσωπικά τους προβλήματα.