ΤΟ ΠΙΤΣΙΡΙΚΙ

Θα ανακαλύπταμε την Αμερική αν λέγαμε πως τα εκλογικά συστήματα είναι ένα από τα βασικά εργαλεία για την καταστρατήγηση και τη νόθευση της βούλησης των πολιτών στο αστικό πολιτικό σύστημα . Σε όλα τα χρόνια ύπαρξης του ελεύθερου ελληνικού κράτους ποτέ σχεδόν δεν κατοχυρώθηκε η ελεύθερη και ανόθευτη έκφραση της βούλησης των ψηφοφόρων. Μέσα στο πέρασμα του χρόνου οι κυρίαρχες δυνάμεις του χρησιμοποίησαν όλα τα μέσα για να υφαρπάξουν τη λαική συγκατάθεση με κοινοβουλευτικό μανδύα και με βασικό εργαλείο το εκλογικό σύστημα. Ειδικότερα σε όλες τις μεταπολεμικές εκλογές χρησιμοποιήθηκαν εκλογικά συστήματα με στόχο την αρπαγή της λαικής ψήφου , την κλοπή βουλευτικών εδρών από τα μικρότερα κόμματα υπέρ των μεγαλυτέρων και τελικά την νόθευση της λαικής κυριαρχίας . Και όλα αυτά πάντα στο όνομα της εξασφάλισης αυτοδύναμης και ισχυρής κυβέρνησης «για να κυβερνηθεί η χώρα».

Για τη νόθευση της λαικής βούλησης και την σταθεροποίηση και ενίσχυση του αστικού πολιτικού συστήματος χρησιμοποιήθηκαν όλα τα μέσα, από την ανοιχτή βία και νοθεία μέχρι και ο επηρρεασμός πρωταγωνιστών της πολιτικής ζωής. από καφετζούδες και μέντιουμ! Και αυτά που έλεγαν μπορούσαν να κρίνουν τις εξελίξεις προς τη μία ή την άλλη πλευρά. Απίστευτό; Ναι, κι όμως αληθινό. Κι όχι στο 19ο αιώνα αλλά στον 20ο , στις αρχές του δεύτερου μισού του, στις παραμονές των εκλογών του Νοεμβρίου του 1952. Πρωταγωνιστής ο τότε πρωθυπουργός Νικόλαος Πλαστήρας που ηγείτο της κεντροαριστερής ΕΠΕΚ ένας άνθρωπος, απλός στη σκέψη και τη συμπεριφορά και με ένα «κουσούρι» που ήταν γνωστό σε πολλούς. Και κυρίως στους τότε επικυρίαρχους αμερικάνους και τον πραγματικό κυβερνήτη της χώρας τον περιβόητο πρεσβευτή Τζον Πιουριφόι. Τον Πλαστήρα τον επηρέαζαν ο πνευματισμός και μια καφετζού. Κι αυτά ακριβώς χρησιμοποιήθηκαν για να δεχθεί ο «μαύρος καβαλάρης» , όπως τον αποκαλούσαν στη Μικρασιατική Εκστρατεία, να διεξαχθούν οι εκλογές με το πλειοψηφικό σύστημα, να τις χάσει και νικητής να αναδειχθεί το κόμμα του Ελληνικού Συναγερμού που είχε ιδρύσει ο νικητής του Εμφυλίου Πολέμου στρατάρχης Αλέξανδρος Παπάγος. Άς θυμηθούμε αυτή την ιστορία με την ευκαιρία της συζήτησης για τον εκλογικό νόμο.

To καλοκαίρι του 1952 τα πράγματα για την κυβέρνηση Πλαστήρα δεν πήγαιναν καλά, υπήρχαν σοβαρότατες αντιθέσεις στο εσωτερικό της . Ο ίδιος ο πρωθυπουργός ήταν άρρωστος. Οι αμερικάνοι που υποστήριζαν τον Παπάγο ήθελαν να γίνουν γρήγορα εκλογές. Ανάλογη ήταν και η θέση των Ανακτόρων.

Ένας πολιτικός που έζησε από κοντά τα γεγονότα , αφού τότε ήταν ο στενότερος συνεργάτης του Παπάγου, ο Σπύρος Μαρκεζίνης που αργότερα επί Χούντας θα τον δούμε πρωθυπουργό στην κυβέρνηση της «Δημοκρατίας» του Παπαδόπουλου περιέγραψε ( «Σύγχρονη Π[ολιτκή Ιστορία της Ελλάδας 1944-1975», σελ. 407-408, Εκδότικός Οίκος Πάπυρος) πώς στήθηκε η επιχείρησηγια να πειστεί ο Πλαστήρας:

«Ο Ν. Πλαστήρας κατά την κρίσιμη ώρα, κατά την οποία θα απεφασίζετο με ποιο σύστημα θα διεξήγοντο οι εκλογές, είχε πεισθεί ότι, έστω και αν τα δύο κόμματα, η ΕΠΕΚ και οι Φιλελεύθεροι, δεν συνειργάζοντο, τον συνέφερε το πλειοψηφικό. Αντιθέτως, όλοι οι κυβερνητικοί παράγοντες επίστευαν ότι ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπισθεί το εμφανές λαϊκό ρεύμα υπέρ τού Ελληνικού Συναγερ­μού ήταν η αναλογική.

Τότε παρενέβη ο Πιουριφόι από τα παρασκήνια. Ο Αμερικανός πρέσβης εγνώριζε ότι ο Πλαστήρας είχε εκφρασθεί υπέρ μιας προσωπι­κής εκλογικής αναμετρήσεως μεταξύ αυτού και του Παπάγου.

Εγνώριζε επίσης ότι ο Πρωθυπουργός επίστευε βαθύτατα στον πνευματισμό και, κατά την αφήγηση του Βενιζέλου στον συγγραφέα και στον Κύρο Κύρου, ο Στρατηγός χρησιμοποιούσε ως διάμεσον έναν πολιτικό φίλο του. Ο Πιουριφόι εχρησιμοποίησε με τον κατάλληλο τρόπο γνωστή Αθηναία «καφετζού», την οποία ιδιαιτέρως ενεπιστεύετο ο πρωθυπουργός. Εκείνη ανέλαβε να πείσει τον Στρατηγό ότι το πλειοψηφικό θα απέβαινε προς όφελός του και ότι αν επροκαλείτο από τον Παπάγο έπρεπε, χωρίς επιφύλαξη, να αποδεχθεί την πρόκληση.

Ο Πιουριφόι μου ετηλεφώνησε: «Πέστε στον Παπάγο να προκαλέσει τον Πλαστήρα στη Βουλή για το πλειοψηφικό». Του επέστησα την προσοχή ότι ο Παπάγος δεν είχε κοινοβουλευτική εμπειρία και, αν τα πράγματα δεν εξελίσσοντο όπως τα προέβλεπε, η κατάσταση θα περιεπλέκετο. Επέμενε. Όχι χωρίς δισταγμούς, υπέδειξα στον Στρα­τάρχη να το πράξει, χωρίς βεβαίως να αναφερθώ στις μεταφυσικές ευαισθησίες του Πλαστήρα και σε όσα από το παρασκήνιο είχε ετοιμάσει ο Πιουριφόι με τη συνεργασία της καφετζούς.

Ο Παπάγος, μετά από πολλή σκέψη, θα ανεβεί στο βήμα και θα πει στον Πρωθυπουργό:

«Ως στρατιωτικοί, καταλαβαίνουμε ο ένας τον άλλον καλύτερα. Γιατί να χάνουμε καιρό; Ας ψηφίσουμε το πλειοψηφικό. Και αν οι Έλληνες προτιμήσουν εσένα, εγώ θα σε αποδεχθώ. Αν ψηφίσουν εμένα, είμαι βέβαιος ότι το ίδιο θα κάνεις και συ. Απλά πράγματα».

Ο Ν. Πλαστήρας, προς γενική κατάπληξη της Βουλής, απάντησε μονολεκτικά: «Δέχομαι».

Η Κυβέρνηση και οι βουλευταί αιφνιδιάσθησαν. Ο Στ. Στεφανόπουλος, ο Π. Κανελλόπουλος και εγώ σπεύσαμε στο γραφείο του Υπουργού των Εσωτερικών, στην οδό Ρηγίλλης για τα τυπικά. Έτσι τον Σεπτέμβριο η Βουλή επανέφερε το πλειοψηφικό».

Για το ίδιο θέμα ο δημοσιογράφος και ιστορικός Σπύρος Λιναρδάτος έγραψε για το πώς κινήθηκαν άνθρωποι από το περιβάλλον του Πλαστήρα: « Εκμεταλλευόμενοι μάλιστα την απλοική πίστη του στα πνεύματα και στη νοομαντία που έχει δυναμώσει με την αρρώστια του , τον οδηγούν σε δήθεν καφετζούδες και μέντιουμ , που τον διαβεβαιώνουν για τη σίγουρη νίκη του σε περίπτωση εκλογών με πλειοψηφικό»

Οι εκλογές έγιναν στις 16 Νοεμβρίου και ο Συναγερμός ήρθε πρώτο κόμμα με 783.451 ψήφους και ποσοστό 49, 2% (247 έδρες) ενώ η ΕΠΕΚ που κατέβηκε με τους Φιλελεύθερους πήρε 544.834 ψήφους , ποσοστό 34,2 (51 έδρες). Η ΕΔΑ πήρε 152.011 ψήφους ποσοστό 9,55% χωρίς να εκλέξει βουλευτή. Ο Πλαστήρας παραιτήθηκε , ο Παπάγος σχημάτισε κυβέρνηση και ο Μαρκεζίνης έγινε υπουργός Συντονισμού.

Πηγή