«Χώρα των ηττημένων» αποκάλεσε την Ελλάδα σε πρόσφατο άρθρο της η γερμανική εφημερίδα Die Welt.

Μου κακοφάνηκε, δεν σας κρύβω. Ούτε το συριακό λαό δεν έχουν χαρακτηρίσει έτσι, παρόλο που βιώνει επί τέσσερα χρόνια θάνατο, ερείπια και προσφυγιά.

Αλλά μεταξύ μας, η εικόνα μιας χώρας που παραπέμπει στο μαρτύριο του Σίσυφου τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, τι άλλο από ήττα μοιάζει;

Δεν χρειάζεται αληθινός πόλεμος για να νικηθείς, μπορεί να συμβεί και σε καιρούς ειρήνης. Όταν δεν μπορείς να δουλέψεις, να σχεδιάσεις τη ζωή σου, να ονειρευτείς, να προκόψεις, να νιώσεις ενεργός πολίτης μιας ακμάζουσας πολιτείας ίσων ευκαιριών και αξιοκρατίας, με τίμιους κανόνες που ισχύουν για όλους, με πρόνοιες δίκαιης ανταποδοτικότητας και μέριμνας για τους πραγματικά ανήμπορους, μιας κοινωνίας με θεσμούς που σέβονται τον συνταγματικό τους ρόλο και δημοκρατικά αντίβαρα σε κάθε μορφή εξουσίας.

Έχει αναλυθεί μύριες φορές τι έφταιξε, τι φταίει και το πρόβλημά μας μετατράπηκε σε Γόρδιο Δεσμό.

Κι όμως ο βράχος βρίσκεται διαρκώς στα ριζά του βουνού, τον συγκρατούμε μετά βίας, δίνοντας ακόμη εμφύλιες μάχες για να συνεννοηθούμε ποιο είναι το βαρύ φορτίο που μας πλακώνει και πώς θα το σηκώσουμε.

Υπ’ αυτήν την άποψη, η πρωθυπουργική παραδοχή ότι υπήρξαν αυταπάτες και όχι ψέματα, είναι πρόοδος. Στις διαπροσωπικές σχέσεις μια τέτοια αναγνώριση λύνει παρεξηγήσεις, επιτρέπει να συγχωρήσεις και να συγχωρεθείς.

Στο πολιτικό πεδίο; Όταν έχεις ορκιστεί να κυβερνάς υπέρ όλων των Ελλήνων, για το καλό της κοινωνίας και της χώρας, όταν έχεις διαβεβαιώσεις ότι ξέρεις και τι θέλεις και πού πηγαίνεις, δεν αποτελεί ομολογία τιμωρητέας ήττας; Όπως άλλωστε τιμωρήθηκαν και οι προηγούμενοι για τα δικά τους κρίματα.

Το λιγότερο που απαιτείται δεν είναι να καταβληθεί εφεξής κάθε δυνατή προσπάθεια να εξαλειφθεί το κακό που επισώρευσαν οι αυταπάτες; Χωρίς άλλη μισαλλοδοξία, δίχως άλλες καθυστερήσεις που υποτίθεται προκάλεσαν οι πλάνες. Να σωθεί ό,τι μπορεί να σωθεί.

Η Αριστερά είχε εξαίρετους βάρδους που μίλησαν για την ήττα και για τις αυταπάτες, στηλίτευσαν τη μέθη των πάσης φύσεως ηγετών, ζήτησαν τα ρέστα έστω για να γίνει ηθικό ταμείο. Όλα έχουν ειπωθεί, έχουν υπερ-αναλυθεί, ας παραχωρήσουμε το υπόλοιπο της λευκής σελίδας στο Μανώλη Αναγνωστάκη.

Στα αστεία παίζαμε!

Δε χάσαμε μόνο τον τιποτένιο μισθό μας

Μέσα στη μέθη του παιχνιδιού σας δώσαμε και τις γυναίκες μας

Τα πιο ακριβά ενθύμια πού μέσα στην κάσα κρύβαμε

Στο τέλος το ίδιο το σπίτι μας με όλα τα υπάρχοντα.

Νύχτες ατέλειωτες παίζαμε, μακριά απ’ το φως τής ημέρας

Μήπως πέρασαν χρόνια; σάπισαν τα φύλλα τού ημεροδείχτη

Δε βγάλαμε ποτέ καλό χαρτί, χάναμε· χάναμε ολοένα

Πώς θα φύγουμε τώρα; πού θα πάμε; ποιος θα μάς δεχτεί;

Δώστε μας πίσω τα χρόνια μας δώστε μας πίσω τα χαρτιά μας

Κλέφτες!

Στα ψέματα παίζαμε!

Αφιερωμένο στους νυν και στους πρώην της εξουσίας, σε όλους μας για τις συνειδητές ή ασυνείδητες αυταπάτες μας, για τα λάθη και τα ψέματα με τα οποία συνεχίζουμε να ζούμε προσβλέποντας στην καλοσύνη των ξένων ή βλαστημώντας τον κυνισμό τους.

Οι πολιτικοί, πάντως, ας μην ανησυχούν. Όπως σωστά έγραψε ο Τίτος Πατρίκιος:

«κανένας στίχος σήμερα δεν κινητοποιεί τις μάζες

κανένας στίχος σήμερα δεν ανατρέπει καθεστώτα».

Μόνον αν πάρουμε στα σοβαρά αυτήν την παρτίδα που φαίνεται να μην έχει τέλος, ίσως βγούμε νικητές.

Στα ψέματα παίζαμε!