Mια συγκλονιστική εξομολόγηση του Στέλιου Παππά (πατέρα του υπουργού Επικρατείας Νίκου Παππά) στη δημοσιογράφο Νανά Παλαιτσάκη, φιλοξενεί η εβδομαδιαία εφημερίδα Freddo. O πατέρας του Νίκου μιλάει για το ακριβό τίμημα που πλήρωσε για τις ιδέες του και τον λόγο που τον οδήγησε να μετοικήσει με την οικογένειά του στην Γλασκόβη>

Της Νανάς Παλαιτσάκη – Εφημερίδα Freddo

«Ο σωστός δρόμος είναι ο ανήφορος». Νίκος Καζαντζάκης.

Αυτή την άποψη υιοθετώ για να χαρακτηρίσω την πορεία ενός πολιτικού που διαχειρίζεται τα κρισιμότερα θέματα, σε μια περίοδο κατά την οποία η μεγάλη μάζα των πολιτών είναι οργισμένη και εξουθενωμένη ταυτόχρονα. Ο Νίκος Παππάς είναι βέβαιο ότι με «τα έργα και τις ημέρες του» θα αφήσει τη δική του «σφραγίδα» στην πολιτική ιστορία της χώρας μας, μιας χώρας που βιώνει τη μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση μετά τα γεγονότα της Μικρασιατικής Καταστροφής.

Το alter ego του πρωθυπουργού, εν αντιθέσει με αρκετούς που απασχόλησαν διεθνή και εγχώρια μέσα ενημέρωσης, κάθε άλλο παρά έλκεται από τους φωτογραφικούς φακούς και τις τηλεοπτικές κάμερες. Είναι χαρακτηριστική, μάλιστα, η συνήθεια που έχει να απομακρύνεται από τον πρωθυπουργό όταν εκείνος μοιάζει εγκλωβισμένος από δημοσιογράφους και τηλεοπτικά συνεργεία. Οπως, μάλιστα, υποστηρίζουν οι δικοί του άνθρωποι, «κάνει τα πάντα για να αποφύγει τα πλάνα δίπλα στον πρωθυπουργό».

Η επιστημονική εξειδίκευση του υπουργού Επικρατείας είναι γνωστή, όπως και οι ιδεολογικές του θέσεις. Από 15 χρόνων οργανώθηκε στη Νεολαία Συνασπισμού. Σπούδασε Οικονομικά στη Σκωτία και εργαζόταν ως ερευνητής στο Ινστιτούτο Fraser of Allander του Πανεπιστημίου Στράθκλαϊντ. Εζησε στη Γλασκόβη και στο Εδιμβούργο. Είναι παντρεμένος με την Ελενα Παντοπούλου, με την οποία γνωρίστηκαν στα μαθητικά τους χρόνια, και έχουν αποκτήσει δύο παιδάκια.

Οταν ο σημερινός πρωθυπουργός κάλεσε τον Νίκο Παππά, τον «κολλητό» του, να «σταθεί δίπλα του», εκείνος δεν ζούσε στην Ελλάδα καθώς η ζωή του ήταν δομημένη στη Σκωτία. Το πώς βρέθηκε εκεί ξεδιπλώνει ένα κουβάρι μιας οικογενειακής ιστορίας, η διαχείριση της οποίας θα μπορούσε να «ρημάξει ή να διαλύσει» ανθρώπους και οικογένειες. Η μεγάλη μετωπική αναμέτρηση της οικογένειας Παππά δεν ήταν η εξορία, η φυλακή και ο βασανισμός του πατέρα του, Στέλιου, ο οποίος αποτελεί εμβληματική μορφή στον χώρο της Αριστεράς, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη. Η «μεγάλη μετωπική» της οικογένειας κορυφώνεται όταν οι γονείς του Νίκου αντιλαμβάνονται ότι ο αδελφός του, Μάριος, είναι παιδί με ειδικές ανάγκες.

Την πληροφορία την είχα αρκετό καιρό πριν ο ΣΥΡΙΖΑ γίνει κυβέρνηση, καθώς παλιοί μου φίλοι από τον «Ρήγα Φεραίο» μου είχαν περιγράψει τον πατέρα του Νίκου Παππά ως έναν σπουδαίο άντρα, που τον διακρίνει η εντιμότητα του γνήσιου αριστερού, ταγμένο στις ιδέες του και στην οικογένειά του. Στα πανεπιστημιακά μου χρόνια, ενταγμένη στον «Ρήγα Φεραίο» και με αγωνίες για το μέλλον της Αριστεράς, ήξερα πολύ καλά τις ιδεολογικές του τοποθετήσεις, καθώς και τους μεγάλους προβληματισμούς του για τις εξελίξεις του κινήματος στην Ευρώπη.

Το τελευταίο διάστημα, οι αρμοδιότητές του στο κόμμα, τα συχνά ταξίδια του στη Γλασκόβη, αλλά και οι πολιτικές εξελίξεις στη χώρα δυσκόλευαν πάρα πολύ την πιθανότητα μιας συνάντησης. Περίμενα μήνες να τον συναντήσω. Οταν βρέθηκα επιτέλους στο υπερβολικά λιτό γραφείο του, είδα στον έναν τοίχο τη φωτογραφία του Αρη Βελουχιώτη, και στον απέναντι τοίχο τη φωτογραφία από το σπίτι της οικογένειας στη Γλασκόβη. Εκείνος με τα εγγονάκια του και γύρω γύρω ζωγραφιές με αφιερώσεις πολύχρωμες «για τον παππού μας».

Γνώριζα ότι η μητέρα του υπουργού και σύζυγος του Στέλιου Παππά πάσχει από χρόνιο νόσημα και νοσηλεύεται σε ειδικό χώρο καθώς η νόσος την έχει καθηλώσει. Τον ρώτησα για την κατάσταση της υγείας της και μου απάντησε «δεν έχει καταλάβει ότι ο Νίκος είναι υπουργός. Τι να κάνουμε, το διαχειριζόμαστε και αυτό, στη ζωή είναι όλα». Ο Στέλιος έζησε φτώχεια, φυλακή, πολύ ξύλο, εξορία, κυνηγητό και αμφισβήτηση. Πώς άντεξε; Μου απαντάει με μια αφοπλιστική απλότητα: «Είμαι καταδικασμένος να παραμένω αισιόδοξος».

Ξεκινήσαμε τη συνάντησή μας με σκοπό να ορίσουμε μία επόμενη, ώστε να δούμε αν και κατά πόσο ήταν εφικτό να δημοσιοποιήσω τις απόψεις του. Καταλήξαμε, μιάμιση ώρα μετά, να δηλώνει: «Γράψε ό,τι κατάλαβες απ’ όσα είπαμε, δεν θέλω να μου στείλεις το κείμενο πριν δημοσιοποιηθεί. Θα το δω δημοσιευμένο». Γνώριζα ότι εκτός από τη φροντίδα της συζύγου του, υπάρχει ο μικρότερος αδελφός του Νίκου, ο Μάριος, ένα παιδί η ύπαρξη του οποίου θα χαρακτηριζόταν από μία μέση ελληνική οικογένεια με τη φράση «ο Θεός να δίνει δύναμη και μη χειρότερα». Για τον λόγο αυτό ήθελα πάρα πολύ να δημοσιοποιήσουμε μία άλλη οπτική απέναντι στα γεγονότα, που ξεχωρίζει τους αγωνιστές και τους πολεμιστές από τους υποτελείς και τους μοιρολάτρες.

Η αίσθηση που έχω μετά την έρευνα στην οικογενειακή ζωή του υπουργού Επικρατείας εμπεριέχεται στη φράση του Επίκτητου «Ταράττει τους ανθρώπους ου τα πράγματα, αλλά τα περί των πραγμάτων δόγματα». Που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει ότι «τα γεγονότα είναι γεγονότα, ο τρόπος που τα αντιμετωπίζουμε είναι σημαντικός».

Mονόδρομος

Το σοβαρό πρόβλημα του μικρού αδελφού του υπουργού Επικρατείας διαπιστώνεται όταν ο Μάριος ήταν τεσσάρων ετών. Η συνειδητοποίηση του προβλήματος καθορίζει και την οικογενειακή ζωή, με τους γονείς να επιχειρούν να ισορροπήσουν τις συμπεριφορές δύο παιδιών, ώστε οι προτεραιότητες των αναγκών τού ενός να μη συνθλίβουν την προσωπικότητα του άλλου.

Ο Στέλιος Παππάς αποφασίζει να κάνει τα πάντα για να μην επιβαρύνει με το πρόβλημα του Μάριου τον Νίκο, ώστε να μπορεί να «ασκήσει» το δικαίωμά του ως πατέρα να μπορεί να πεθάνει! Με τη δήλωσή του αυτή κυριολεκτικά «παγώνω». Συνειδητοποιώ ότι οι γονείς παιδιών «ενός κατώτερου θεού» βιώνουν τον πανικό του θανάτου, καθώς το ανήμπορο παιδί μοιάζει καταδικασμένο να αφανιστεί μετά το φυσικό τέλος των γονιών του.

Τον ακούω και σκέφτομαι πόσο αγνώμονες και αχάριστοι έχουμε υπάρξει πολλοί με τα όσα μας έχει χαρίσει απλόχερα το σύμπαν και προσπαθώ να συγκεντρωθώ στην αφήγηση. Ο Στέλιος Παππάς ψάχνει στο κινητό του τη φωτογραφία του Μάριου και μου λέει: «Είμαι πολύ περήφανος για το παιδί μου αυτό». Βλέπω τον Μάριο στο βίντεο που χορεύει ζεϊμπέκικο. «Τον βλέπεις πώς πατάει στον ρυθμό; Χορεύει καλύτερα από μένα πια», λέει ο πατέρας του.

Στην Ελλάδα ο Μάριος θα ήταν «καταδικασμένος». Το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετώπισε η οικογένεια ήταν την εποχή που το παιδί θα έπρεπε να πάει σχολείο. «Τον πήρα από το σχολείο της Καισαριανής και τον πήγα στη Μαράσλειο. Ξέρεις γιατί; Γιατί για την κοινωνία την “κλειστή” τα παιδιά αυτά χαρακτηρίζονται σαν “ανώμαλα”. Οταν τα βλέπουν οι άλλοι, οι “κανονικοί”, θα ψιθυρίσουν ο ένας στον άλλον, “τι δράμα ζούνε αυτοί, κοίτα, έχουν ένα ανώμαλο στο σπίτι”.

Αυτό δεν ήθελα να εισπράξει το παιδί μου. Η κατάσταση, λοιπόν, του Μάριου δεν ήταν απλή. Εξαιρετικά υπερκινητικός, με πολλά λειτουργικά προβλήματα, δεν μπορούσαν να τον κρατήσουν σε σχολείο με τίποτα. Εψαξα πολύ και βρήκα ότι στη Γλασκόβη το σύστημα για τη διαχείριση αυτών των παιδιών ήταν πολύ μπροστά. Οταν ταξίδεψα εκεί, είχα σημειώσει 19 ερωτήσεις σε ένα χαρτί, που αφορούσαν ακόμη και το τι θα γινόταν το παιδί αν πέθαινα. Είχαν απαντήσεις για όλα. Τους είπα ότι το παιδί δεν μιλούσε, καταλάβαινε μεν ελληνικά, αλλά έλεγε μια – δυο λέξεις. Μου απάντησαν “δεν πειράζει, θα μάθει”.

Σκέψου, λοιπόν, ότι σήμερα ο Μάριος με τους φίλους του εκεί συνεννοείται πια “γλασκοβίτικα”! Τους είπα ότι δεν μπορεί να διαχειριστεί τις ανάγκες του και είναι εξαιρετικά υπερκινητικός. “Δεν πειράζει, κύριε Παππά, είναι δική μας δουλειά να τον μάθουμε να αυτοεξυπηρετείται, μην ανησυχείτε”, μου απάντησαν. Τους ρώτησα αν θα έπρεπε να τον πάω σε ιδιωτικό ειδικό σχολείο εκεί. Είχα πάρει το εφάπαξ, καθώς δούλευα από 13 ετών, και είχα βγει στη σύνταξη. “Γιατί να το κάνετε αυτό”, μου είπαν οι υπεύθυνοι, “στο δημόσιο σχολείο το ίδιο αποτέλεσμα θα έχετε, ο Μάριος θα εξελιχθεί πολύ καλά κι εσείς δεν θα ξοδέψετε χρήματα”».

Του θυμίζω πώς αντιμετωπίζονται τα παιδιά με ειδικές ανάγκες στην Ελλάδα και μου αποκαλύπτει ότι παιδιά σε πολύ καλύτερη κατάσταση από τον Μάριο μένοντας εδώ, δυστυχώς, «καταστράφηκαν», ενώ παράλληλα μου αναπτύσσει το όραμά του για το πώς πρέπει να λειτουργήσει το κοινωνικό κράτος στη χώρα μας. Γι’ αυτό, άλλωστε, και η τεράστια προσπάθεια που κάνει για την ανάπτυξη των περιφερειών στη χώρα.

«O πατέρας που όλοι θα θέλαμε να είχαμε»

«Εκεί, στη Γλασκόβη», συνεχίζει ο κ. Στέλιος, «τα παιδιά στο σχολείο από την πρώτη δημοτικού μαθαίνουν ότι ένα παιδί μπορεί να έχει έναν μπαμπά και μία μαμά, δύο μπαμπάδες, δύο μαμάδες ή έναν μπαμπά ή μία μαμά. Το παιδί είναι παιδί και πρέπει να είναι εντελώς απενοχοποιημένο στην ανάπτυξή του. Εδώ μόνο “αμαρτίαις γονέων παιδεύουσι τέκνα”. Το όραμά μου είναι να πάψει να ισχύει στην Ελλάδα αυτό».

Τα λόγια του με κάνουν να σκεφτώ ότι μια κοινωνία που αντιμετωπίζει τα παιδιά με κινητικά προβλήματα ως «ανώμαλα», τα παιδιά που δεν έχουν αναγνωριστεί από τον πατέρα ως «μπάσταρδα» και τα παιδιά που δεν έχουν γονιό «ορφανά άνευ ονόματος», είναι μια κοινωνία τραγικά ρατσιστική και οι δημόσιες δηλώσεις πολλών όψιμων προοδευτικών για τους πρόσφυγες είναι σαχλοκουβέντες χωρίς ουσία, για τη δημιουργία εντυπώσεων.

Πίστευα και πιστεύω ότι τίποτα δεν είναι τυχαίο. Οσοι γνωρίζουν τον υπουργό Επικρατείας ξέρουν την τεράστια αγάπη που έχει στον αδελφό του, όπως και την αγάπη του Μάριου προς εκείνον. Οι δυναμικές των συναισθημάτων που εκρήγνυνται σε οικογένειες που η ζωή τους επιφύλαξε το «Θεέ μου, μη με κάνεις ν’ αντέξω όσα μπορώ», συνέβησαν στη ζωή του Νίκου Παππά.

Αυτό από μόνο του, ως γεγονός, σημαίνει ότι η θέση του απέναντι στον άνθρωπο και τις ανάγκες του δεν μπορεί παρά να διακρίνεται από ευαισθησία και σεβασμό. Και για να κλείσω το κείμενο, ο λαός υποστηρίζει ότι «το μήλο κάτω από τη μηλιά θα πέσει». Ε, ναι, λοιπόν, ο υπουργός Επικρατείας είχε και έχει σπουδαίο πατέρα. Γι’ αυτό δεν είναι τυχαίο ότι παλαιοί σύντροφοι μου έλεγαν ότι «ο Στέλιος Παππάς είναι ο πατέρας που όλοι θα θέλαμε να είχαμε».

Πηγή