ΤΟ ΠΙΤΣΙΡΙΚΙ

Εδώ Μιλάμε και Γράφουμε Ελληνικά

Ζουν όσοι χρειάζονται, οι υπόλοιποι πεθαίνουν..

Οκτωβρίου 21, 2013 pitsiriki1

Η Ιταλία, η Ευρώπη και ολόκληρος ο κόσμος βρέθηκαν την περασμένη εβδομάδα πρόσωπο με πρόσωπο με τη σκληρή και απάνθρωπη πραγματικότητα που βιώνουν καθημερινά εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι, οι οποίοι αναζητούν κάποιο «μονοπάτι» για μια καλύτερη ζωή.

Η τραγωδία με το ναυάγιο και τους εκατοντάδες νεκρούς στη Λαμπεντούζα, προφανώς, δεν είναι ένα μεμονωμένο περιστατικό. Είναι μια ισχυρότατη πιθανότητα, την οποία ρισκάρουν καθημερινά χιλιάδες «φτωχοδιάβολοι» που προσπαθούν να διασχίσουν το σύνορο ανάμεσα στον Τρίτο Κόσμο και τις δημογραφικά γερασμένες κοινωνίες της (υποτιθέμενης) ευημερίας.

Αν και η ροή των μεταναστών αποτελεί για τις δυτικές κοινωνίες μια κρίσιμη και απαραίτητη δημογραφική και οικονομική ανακούφιση, οι πύλες της «ευημερίας» είναι μισάνοιχτες και με πολλά εμπόδια.

Οι πλούσιες ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται μπροστά σε ένα δίλημμα, το οποίο ακόμη δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν: Μπορούν να καταβάλουν το κόστος που συνεπάγεται η αλλοίωση των εθνικών και πολιτισμικών χαρακτηριστικών τους από έναν μεγάλο μεταναστευτικό πληθυσμό, ο οποίος όμως ταυτόχρονα κρίνεται απαραίτητος για την αναζωογόνηση των δημογραφικών και οικονομικών τους δεικτών;

Εκ του ασφαλούς

Οι Ευρωπαίοι – όπως συνηθίζουν – έχουν ασχοληθεί και μελετήσει λεπτομερέστατα όλες τις παραμέτρους του θέματος και έχουν εκπονήσει σχέδια και αποφάσεις, τις οποίες δεν εφαρμόζουν για έναν πολύ απλό λόγο: Διαφορετική είναι η πίεση που ασκούν τα μεταναστευτικά κύματα σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και η Ισπανία, και άλλη η πίεση που ασκείται στις χώρες του Βορρά.

Καθώς οι βόρειες χώρες (Γερμανία, Ολλανδία κ.λπ.) δεν είναι πύλες εισόδου, μπορούν να αντιμετωπίσουν εκ του ασφαλούς και ψύχραιμα τις εισροές ξένων. Με άλλα λόγια, μπορούν να ανοίξουν τις πόρτες τους σε όσους και όποιους χρειάζονται. Τους υπόλοιπους τους αφήνουν να στοιβάζονται σε καταυλισμούς, όπως αυτός της Αμυγδαλέζας, να διαμελίζονται στα ναρκοπέδια του Έβρου και να πνίγονται κάπου στη Μεσόγειο.

Παρ’ όλα αυτά, οι μετανάστες είναι αποφασισμένοι να ρισκάρουν τη ζωή τους για μια καλύτερη τύχη. Τις δύο τελευταίες δεκαετίες, σύμφωνα με στοιχεία ευρωπαϊκών υπηρεσιών, περίπου 20.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους σε μια προσπάθεια να φτάσουν στα νότια σύνορα της Ευρώπης από την Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Μόνο μέσα στο 2011, στο αποκορύφωμα των αραβικών εξεγέρσεων, έχασαν τη ζωή τους σε αυτή την προσπάθεια περισσότεροι από 1.500 άνθρωποι.

Με αφορμή την τραγωδία της Λαμπεντούζα η ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική βρέθηκε ξανά στο επίκεντρο της κριτικής. Οι φωνές που ζητούν αλλαγές πληθαίνουν. Τα λόγια όμως δεν φαίνεται να γίνονται πράξεις, παρά το γεγονός ότι είναι άψογα διατυπωμένα.

«Ωραία λόγια»

Σε κείμενο της Κομισιόν, που έχει υιοθετηθεί το 2011 (4 Μαΐου), για την οικοδόμηση κοινής πολιτικής στο μεταναστευτικό ζήτημα μπορεί να διαβάσει κανείς πολύ ωραία λόγια, τα οποία διαπιστώνουν και αναλύουν το πρόβλημα και προτείνουν τρόπους αντιμετώπισής του.

Σύμφωνα με το εν λόγω κείμενο, διαπιστώνεται ότι «λόγω των αραβικών επαναστάσεων της άνοιξης του 2011 προέκυψε σημαντική εισροή μεταναστών προερχόμενων από τη νότια Μεσόγειο, οι οποίοι εισήλθαν παράνομα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.), προσεγγίζοντας τις ακτές της Ιταλίας και της Μάλτας. Η Ε.Ε. έλαβε μέτρα έκτακτης ανάγκης, προκειμένου να αντιμετωπίσει αυτήν την κατάσταση. Ωστόσο, τα γεγονότα αυτά έδειξαν τα όρια των μέσων που διαθέτει η Ε.Ε. όσον αφορά τη μετανάστευση, καθώς και την ανάγκη για μεγαλύτερη αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών – μελών σε αυτόν τον τομέα».

Έλεγχος συνόρων

Βασικός παράγοντας της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής εξακολουθεί να είναι η ανάσχεση της ροής των μεταναστών μέσω ελέγχων και περιπολιών. Το οικονομικό κόστος που συνεπάγεται μια τέτοια προσπάθεια και η διαφορετική ένταση με την οποία αποτυπώνεται το μεταναστευτικό πρόβλημα στις ευρωπαϊκές χώρες είναι παράγοντες οι οποίοι εμποδίζουν την υλοποίηση των αποφάσεων, οι οποίες, παρ’ όλα αυτά, έχουν ληφθεί. Οι αποφάσεις αυτές αφορούν:

• Έλεγχο των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., που θα είναι αποτελεσματικός και θα επιτρέπει τη διατήρηση υψηλού επιπέδου ασφάλειας.
• Δημιουργία ενός ευρωπαϊκού συστήματος συνοροφυλάκων.
• Βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των εθνικών αρχών και της ανταλλαγής επιχειρησιακών πληροφοριών σε περίπτωση που προκύπτει γεγονός στα εξωτερικά σύνορα, ιδίως χάρη στο σύστημα EUROSUR.
• Ενίσχυση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων του Frontex.
• Αξιολόγηση της εφαρμογής των κανόνων Σένγκεν από τα κράτη – μέλη σε επίπεδο Ε.Ε. με επικεφαλής την Κομισιόν.
• Θέσπιση μηχανισμού που επιτρέπει να αποφασιστεί, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η έκτακτη επανεισαγωγή εσωτερικών συνοριακών ελέγχων.
• Δημιουργία ενός ευρωπαϊκού συστήματος εισόδου / εξόδου για τους μετανάστες.

Οι απαραίτητοι

Σύμφωνα με το κείμενο που παρουσιάστηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 4 Μαΐου του 2011, το οποίο θα αποτελέσει τη βάση για την εξέλιξη της συζήτησης που θα ενταθεί και επί ελληνικής προεδρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι τεχνοκράτες των Βρυξελλών αναγνωρίζουν τα αυτονόητα:

1 «Ότι οι μετανάστες αποτελούν ανθρώπινο δυναμικό απαραίτητο για την Ε.Ε. ως λύση για την έλλειψη εργαζομένων σε ορισμένους τομείς, αλλά και ως ανθρώπινο δυναμικό με υψηλό επίπεδο ειδίκευσης. Επομένως είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε τα προσόντα τους και να καταστήσουμε πιο εύκολες τις διοικητικές διαδικασίες. Η Επιτροπή ελπίζει να σημειωθεί πρόοδος στο εγχείρημα της ενιαίας άδειας που επιτρέπει στους αλλοδαπούς να διαμένουν και να εργάζονται σε ένα κράτος – μέλος και καλεί τις χώρες της Ε.Ε. να μεταφέρουν στο εθνικό δίκαιό τους την οδηγία για την ευρωπαϊκή μπλε κάρτα που διευκολύνει την πρόσληψη προσώπων με υψηλό επίπεδο ειδίκευσης».

2 «Η επιτυχημένη ένταξη είναι σημαντική για τη μέγιστη αξιοποίηση των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών πλεονεκτημάτων υπέρ των προσώπων, αλλά και των κοινωνιών».

Η «ενσωμάτωση»

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κράτη – μέλη πρέπει να εξασφαλίζουν:
• Την παροχή μαθημάτων γλώσσας, έτσι ώστε να αντικατοπτρίζει τις μεταβαλλόμενες ανάγκες των μεταναστών στα διάφορα στάδια της διαδικασίας ένταξής τους.
• Τη διοργάνωση εισαγωγικών προγραμμάτων για νεοαφικνούμενους μετανάστες, συμπεριλαμβανομένων των μαθημάτων γλώσσας και αγωγής του πολίτη. Τα προγράμματα αυτά πρέπει να ανταποκρίνονται στις ειδικές ανάγκες των μεταναστών, με στόχο να προωθήσουν τη συμμετοχή τους στην αγορά εργασίας και να ενισχύσουν την οικονομική τους ανεξαρτησία.
• Τη λήψη μέτρων για τη χαρτογράφηση και αξιολόγηση των αναγκών των μεμονωμένων ατόμων και για την επικύρωση των προσόντων και της επαγγελματικής πείρας.
• Την αύξηση της συμμετοχής των μεταναστών στην αγορά εργασίας μέσω ενεργών πολιτικών στην αγορά εργασίας.
• Την καταβολή προσπαθειών στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών συστημάτων, για να παρέχονται στους εκπαιδευτικούς και τα διευθυντικά στελέχη των σχολείων οι δεξιότητες που απαιτούνται για τη διαχείριση της πολυμορφίας.
• Την πρόσληψη εκπαιδευτικών από τον χώρο των μεταναστών.
• Τη συμμετοχή των παιδιών των μεταναστών στην προσχολική εκπαίδευση.
• Την αφιέρωση ιδιαίτερης προσοχής για τις ειδικές ανάγκες των ευάλωτων ομάδων μεταναστών.

Καμία μέριμνα

Το πώς η ελληνική κυβέρνηση «διαβάζει» τις προτροπές της Ε.Ε. το γνωρίζουμε όλοι πια πολύ καλά – και ακόμη καλύτερα οι κάτοικοι της περιοχής του Αγίου Παντελεήμονα, που επί τετραετία βάδιζαν στο πεδίο της μάχης που δημιούργησε από τη μία η παντελής έλλειψη κρατικής μέριμνας και η αδιαφορία και από την άλλη ο ναζιστικός «ακτιβισμός» της Χρυσής Αυγής.

Ένα ακόμη παράδειγμα «ένταξης» των μεταναστών στην ελληνική κοινωνία είναι τα κάτεργα της φράουλας στη Μανωλάδα και αλλού.

Δεδομένης, λοιπόν, όχι μόνο της παντελούς κρατικής απουσίας αλλά και της πλήρους διάλυσης, τα όσα συνέβησαν το καλοκαίρι στο στρατόπεδο φύλαξης (;) στην Αμυγδαλέζα ήταν αναμενόμενα. Ας θυμηθούμε το γεγονός, όπως το περιέγραψε ο δήμαρχος Αχαρνών Σωτήρης Ντούρος.

«Οι συνθήκες κράτησης στο Κέντρο είναι άθλιες και ο ξεσηκωμός των μεταναστών ήταν κάτι που περιμέναμε, δεδομένου ότι 1.650 άνθρωποι “στοιβαγμένοι” στον ίδιο χώρο είναι πάρα πολλοί και δεν μπορούν να ζήσουν σε κοντέινερ, όπου το καλοκαίρι η θερμοκρασία φτάνει τους 50 βαθμούς Κελσίου».

«Ταξίδι» με κάθε κόστος

• «Αναρίθμητα παρατηρητήρια, αναρίθμητα συρματοπλέγματα και φραγμοί μήκους 3.200 χιλιομέτρων χωρίζουν τις ΗΠΑ από το Μεξικό. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία των Αμερικανών συνοροφυλάκων, 491 άτομα πέθαναν το 2000 πάνω σ’ αυτό το σύνορο».
• «Κατά χιλιάδες κάθε μήνα οικογένειες Βιρμανών, Κινέζων και Καμποτζιανών προσφύγων έρχονται αντιμέτωπες με τα πολυβόλα της συνοριακής αστυνομίας στη Σιγκαπούρη».
• «Από τα βουνά του ιρακινού, του τουρκικού και του ιρανικού Κουρδιστάν, από τις άθλιες τενεκεδουπόλεις του Μινσκ και του Καράτσι ή του Κιέβου, από τις ζώνες μελλοθανάτων της Μολδαβίας, εκατοντάδες οικογένειες κάθε χρόνο προσπαθούν να πλησιάσουν τις ευημερούσες πόλεις της δυτικής Ευρώπης».
• «Από τις εκτάσεις της μαύρης Αφρικής, ένα αδιάκοπο πλήθος περιπλανωμένων ξεχύνεται προς τη Σαχάρα. Όνειρό τους; Να φτάσουν στις ακτές της Μεσογείου και μετά στην Ευρώπη. Πολλοί χάνονται στο στενό του Γιβραλτάρ».
• «Περίπου 50.000 περιπλανώμενοι προσπαθούν κάθε χρόνο να διασχίσουν την έρημο Τενερέ για να διεισδύσουν κρυφά στη Λιβύη ή την Αλγερία. Ανάμεσά τους άντρες όλων των ηλικιών, γυναίκες και έφηβοι. Ξεκινούν από το Αγαδίζ, την παλιά πρωτεύουσα του Βόρειου Νίγηρα, πάνω σε καμιόνια σαράβαλα, στα οποία στοιβάζονται σχεδόν εκατό άτομα. Τα ονομάζουν καμιόνια – καθεδρικούς ναούς για την τέχνη που απαιτεί το στοίβαγμα 100 ανθρώπων σε μια εύθραυστη πυραμίδα ώστε να χωρέσουν όλοι».
• «Από το Αγαδίζ μέχρι την Ντιρκού, στο ακραίο βόρειο τμήμα του Νίγηρα, το καμιόνι τρέχει επί τέσσερις μέρες. Προχωρεί μέσα σε θερμοκρασία πυρακτώσεως, σ’ ένα τοπίο βράχων και άμμου, όπου δεν φυτρώνει το παραμικρό χορταράκι. Η παραμικρή βλάβη αποβαίνει μοιραία. Τα αποθέματα νερού, μερικά παγούρια με νερό κρεμασμένα στην καρότσα του φορτηγού, μοιράζονται με αυστηρό δελτίο. Για να κερδίσει όσο δυνατό περισσότερο χρήμα ο μεταφορέας μειώνει όσο μπορεί το βάρος σε νερό, ψωμί και αποσκευές. Προτιμά να στοιβάζει ανθρώπινα πλάσματα ακριβά τιμολογημένα».
• «Τον Μάιο του 2001 ένα καραβάνι Τουαρέγκ ανακάλυψε βόρεια της Τενερέ 141 πτώματα. Οι 60 νεκροί ήταν Νιγηριανοί και οι υπόλοιποι κατάγονταν από την Γκάνα, το Καμερούν, τον Νίγηρα. Το φορτηγό – καθεδρικός ναός που τους μετέφερε έγινε κομμάτια. Σε ακτίνα 300 χιλιομέτρων δε από εκεί δεν ζει ψυχή! Πόσο κράτησε η αγωνία τους; Σίγουρα πολλές μέρες, γιατί τα πτώματα βρέθηκαν μακριά από το όχημα, διάσπαρτα εδώ και εκεί».
• «Οι τραγωδίες φρενάρουν την έξοδο; Καθόλου. Η πείνα και η απελπισία είναι ανελέητα αφεντικά. Μαστιγώνουν τα σώματα, διεγείρουν τα όνειρα και ρίχνουν τους ονειροπόλους στους δρόμους της φυγής».
Σημείωση: Τα παραπάνω αποσπάσματα προέρχονται από το βιβλίο του Ζαν Ζιγκλέρ «Η ιδιωτικοποίηση του Κόσμου και οι νέοι κοσμοκράτορες» (Εκδόσεις Νέοι Ορίζοντες, 2002).

ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ.