ΤΟ ΠΙΤΣΙΡΙΚΙ

Εδώ Μιλάμε και Γράφουμε Ελληνικά

Μεσόγειος: Το νεκροταφείο των μεταναστών

Οκτωβρίου 21, 2013 pitsiriki1

Φωτογραφία από την τραγωδία στη Λαμπεντούζα… Κάποτε η Μεσόγειος ήταν το επίκεντρο του μέχρι τότε γνωστού κόσμου, εμπορικό σταυροδρόμι μεταξύ Ανατολής και Δύσης, χοάνη ανάμειξης λαών και πολιτισμών αλλά και θέατρο πολεμικών συρράξεων. Συνδέθηκε παγκοσμίως στη μνήμη των ανθρώπων με τον Όμηρο και το δύσμοιρο Οδυσσέα, ο οποίος, πριν τελικά φτάσει στην Ιθάκη, περιπλανήθηκε δέκα ολόκληρα χρόνια μεταξύ Τροίας και Ηρακλείων Στηλών (Γιβραλτάρ). Κι ενώ ο Οδυσσέας είχε την τύχη να φτάσει στην πατρίδα του, χιλιάδες μετανάστες από αφρικανικές και ασιατικές χώρες εγκαταλείπουν τις πατρίδες τους, προκειμένου να επιβιώσουν αυτοί και οι δικοί τους που μένουν πίσω, ζώντας κάτω από άθλιες συνθήκες και αντιμετωπίζοντας καθημερινά το φάσμα της πείνας.

Από το 2001 και εντεύθεν κοντά επτά χιλιάδες «λαθρομετανάστες», όπως συνηθίζουν πολλοί να τους αποκαλούν στο δημόσιο διάλογο για την αντιμετώπιση της μετανάστευσης, είχαν φρικτό τέλος στα αφιλόξενα νερά της Μεσογείου, με αποκορύφωμα τα τελευταία δύο τραγικά ναυάγια στα ανοιχτά της Λαμπεντούζα που στοίχησαν τη ζωή σε εκατοντάδες Αφρικανούς, άνδρες, γυναίκες και παιδιά.

Θύματα της αποικιοκρατίας και του ιμπεριαλισμού, οι «καταραμένοι», κατά τον Φραντς Φανόν, του Τρίτου Κόσμου αναζητούν μια καλύτερη μοίρα στον καπιταλιστικό παράδεισο της Δύσης και συγκεκριμένα στις χώρες της Ευρώπης, για να αντιμετωπίσουν την πλήρη αδιαφορία των οργάνων της Ε.Ε. αλλά και το μίσος πολλών απλών ιδεολογικά παρασυρμένων ανθρώπων. Ως γνωστόν, κύρια αιτία της μετανάστευσης είναι το αναπτυξιακό χάσμα μεταξύ βιομηχανικών και υπανάπτυκτων χωρών και κατ’ επέκταση η ανισομερής κατανομή του κοινωνικού πλούτου μεταξύ των λαών αλλά και των ανθρώπων.

Να πως περιγράφει ο γνωστός Ελβετός συγγραφέας Ζαν Ζιγκλέρ την Οδύσσεια των μεταναστών από την Αφρική που φθάνουν σχεδόν καθημερινά στις ακτές των χωρών της νότιας Ευρώπης : «Από τις εκτάσεις της μαύρης Αφρικής, ένα αδιάκοπο πλήθος περιπλανώμενων ξεχύνεται προς τη Σαχάρα. Όνειρό τους; Να φτάσουν στις ακτές της Μεσογείου και μετά στην Ευρώπη. Πολλοί χάνονται στο στενό του Γιβραλτάρ. Ξεκινούν πάνω σε καμιόνια σαράβαλα, στα οποία στοιβάζονται κατά εκατοντάδες…Τα καμιόνια ταξιδεύουν τρεις ή τέσσερις μέρες, και σ΄ αυτό το στάδιο του ταξιδιού το ανθρώπινο φορτίο τους αρχίζει να ψυχορραγεί. Στις δυο πλευρές του δρόμου εκτείνονται εδώ κι εκεί λάκκοι γεμάτοι πτώματα… Τον Μάϊο του 2001, ένα καραβάνι Τούαρεκ ανακάλυψε, βόρεια της Τενερέ, 141 πτώματα. Οι 60 νεκροί ήταν Νιγηριανοί και οι υπόλοιποι κατάγονταν από τη Γκάνα, το Καμερούν, τον Νίγηρα και τη Χρυσή Ακτή»[1].

Κατόπιν εορτής και για να σώσει τα προσχήματα, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Μπαρόζο, επισκέφτηκε, συνοδευόμενος από τον Ιταλό πρωθυπουργό Λέττα, το Νησί Λαμπεντούζα για να εκφράσει τη συμπαράστασή του στους κατοίκους του νησιού αλλά και στη χώρα. Στις δηλώσεις του και κάτω από τις αποδοκιμασίες των κατοίκων ψέλλισε κάποια μισόλογα, χωρίς ωστόσο να αναφερθεί στην κομμένη και ραμμένη στα μέτρα και με βάση τα συμφέροντα των χωρών του ευρωπαϊκού πυρήνα Συμφωνία του Σένγκεν, τη στιγμή που οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου καλούνται να λύσουν μόνες τους το πρόβλημα των δεκάδων χιλιάδων μεταναστών που φθάνουν σχεδόν καθημερινά στις ακτές της Ελλάδας, της Ισπανίας της Ιταλίας κλπ., στοιβαγμένοι κατά εκατοντάδες στα σαπιοκάραβα των δουλεμπόρων, μια και η περιώνυμη αυτή συμφωνία δεν επιτρέπει την προώθηση των μεταναστών σε άλλη χώρα ενός της Ε.Ε.

Αποδεικνύεται πλέον στην πράξη, πως με παραστρατιωτικές μονάδες, όπως η περιώνυμη «FRONTEX», για τη δήθεν φύλαξη των συνόρων, δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί μακροπρόθεσμα το μεταναστευτικό πρόβλημα. Για χώρες όπως η δική μας με τις τρις και πλέον χιλιάδες νησιά και βραχονησίδες και τις 16 χιλιάδες χιλιόμετρα ακτές, τα όποια μέτρα για την αντιμετώπιση της «παράνομης» μετανάστευσης θα ήταν το λιγότερο αλυσιτελή, αν όχι παράλογα.

Η συμπεριφορά των οργάνων της Ε.Ε. στο θέμα της μετανάστευσης, αγγίζει τα όρια της διαστροφής. Είναι αλήθεια πως οι δυνατότητες απορρόφησης των μεταναστών της Ε.Ε. είναι περιορισμένες, πόσο μάλλον των χωρών της νότιας Ευρώπης με τις στρατιές των ανέργων λόγω της οικονομικής κρίσης, η λύση ωστόσο δεν είναι η αδιαφορία αλλά η κατανομή των μεταναστών με βάση τον πληθυσμό αλλά και το οικονομικό δυναμικό της καθε χώρας και πάνω απ΄ όλα η παροχή αναπτυξιακής βοήθειας στις ίδιες τις χώρες προέλευσης των μεταναστών, βασική προϋπόθεση για την αποτελεσματική επίλυση του προβλήματος.

[1] Jean Ziegler, H ιδιωτικοποίηση του κόσμου και οι νέοι κοσμοκράτορες, Σύγχρονοι Ορίζοντες, Θεσσαλονίκη 2004, σελ. 61 κ.ε..

* Ο Ζήσης Δ. Παπαδημητρίου είναι ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Νομικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

tvxsteamtvxs.gr