Στις πορείες μετά την μεταπολίτευση, χιλιάδες Νέο-Έλληνες διαδήλωσαν κατά των φονιάδων των λαών, συγκρούστηκαν περιστασιακά με τις αστυνομικές δυνάμεις, μάτωσαν κι απέκτησαν την σφραγίδα του «αντιστασιακού» πάνω στο μέτωπο. Κατά την διάρκεια της δικτατορίας όμως οι ίδιοι άνθρωποι ήταν οι χειροκροτητές των Παπαδόπουλων, των Παττακών, των Ιωαννίδηδων και των Μακαρέζων.

Δεν λειτούργησε ανασταλτικά για τις εκδηλώσεις λαϊκής λατρείας των χουντικών ούτε καν η θυμηδία που προκαλούσαν οι αμόρφωτοι εκείνοι καραβανάδες που πέταγαν την μια κοτσάνα πάνω στην άλλη και στήνανε τα φεστιβάλ του καρα-κιτς στο Παναθηναϊκό στάδιο με τους Σπαρτιάτες που κατανικούσαν τους Πέρσες ξανά και ξανά.

Από το 1967 μέχρι το 1973 λίγοι μονάχα αγωνιστές προέβαλαν αντίσταση στο καθεστώς, περισσότερο λόγω προσωπικής αξιοπρέπειας και λιγότερο επειδή ένιωθαν ότι εκπροσωπούσαν τον ελληνικό λαό.

Κι ήταν ο ίδιος λαός που λίγα χρόνια πριν στους δρόμους φώναζε για το 114 και διαδήλωνε μέρες ολόκληρες μετά τα Ιουλιανά.

Ο ίδιος λαός που πειθαρχούσε στα παραγγέλματα των συνταγματαρχών σχεδόν για έξι και μισό χρόνια.

Ο ίδιος λαός που όταν 2 με 4 χιλιάδες φοιτητές κλείστηκαν στο Πολυτεχνείο, κλείστηκε κι αυτός στα διαμερίσματα του περιμένοντας την εκτόνωση του πράγματος.

Την 17η του Νοέμβρη μαζεύτηκαν μερικές ακόμα χιλιάδες έξω από το Πολυτεχνείο και συμπαραστάθηκαν στον αγώνα των φοιτητών, μα ήταν πολύ λίγοι και ήταν ήδη πολύ αργά.

Κι άλλαξε μετά η φρουρά και στην θέση του Παπαδόπουλου ήρθε ο Ιωαννίδης, χωρίς να ακουστεί κιχ, χωρίς να οργανωθεί καμία νέα μεγάλη λαϊκή αντίδραση. Γίνανε όλα ήρεμα και συντεταγμένα.

Χρειάστηκε η προδοσία της Κύπρου και η θυσία του μισού νησιού στις ορέξεις του Αττίλα, για να πέσει η χούντα στην Ελλάδα.

Η χούντα έπεσε γιατί δεν μπόρεσε να απαντήσει στο μεγάλο ερώτημα εκείνης της στιγμής. Μπορούσε η Ελλάδα να υπερασπιστεί την μεγαλόνησο από την επέμβαση του Αττίλα ή όχι;

Και η απάντηση δόθηκε από την ίδια την γελοία χούντα με την τραγελαφική, κωμικοτραγική κατάληξη της λεγόμενης «επιστράτευσης».

Όλες αυτές οι φάτσες των χουντικών, αξιωματικών του ελληνικού στρατού τότε, μου έρχονταν από πιτσιρικάς στο μυαλό όταν άκουγα κάθε 28η Οκτωβρίου το «κορόιδο Μουσολίνι».

Κι έπειτα έρχεται στο αεροδρόμιο ο Καραμανλής (ο παλιός αρχηγός της ΕΡΕ, με τα σκάνδαλα και τις ρεμούλες, την φυγάδευση του Γερμανού Ες-Ες χασάπη των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, του ενορχηστρωτή των εκλογών της βίας και της νοθείας του 1961, ο κύριος «Τριανταφυλλίδης») με το προσωπικό αεροπλάνο του Γάλλου προέδρου Ζισκάρ Ντ’ Εστέν και αποθεώνεται από τον ίδιο λαό που τον σκυλόβριζε 10 χρόνια νωρίτερα!

Ορκίζεται προσωρινός πρόεδρος της κυβέρνησης από τον χουντικό «αντιβασιλέα» Φαίδωνα Γκιζίκη, και λίγους μήνες μετά – κι αφού στο μεταξύ έχει ολοκληρωθεί το δράμα της Κύπρου – σχηματίζει κυβέρνηση με το 55% των ψήφων!

Κι όταν ήρθε – 8 χρόνια μετά – η σειρά του Ανδρέα να κυβερνήσει όλοι οι Έλληνες έγιναν μέλη του αντιδικτατορικού αγώνα.

Αν μέτραγες όλους όσοι δήλωναν πως ήταν μέσα στο Πολυτεχνείο την αποφράδα ημέρα ή στους δρόμους γύρω από αυτό, γέμιζες τέσσερις πλατείες Συντάγματος!

Κι αν ήσασταν τόσοι πολλοί, ρε παλικάρια, που χαθήκατε την 18η Νοέμβρη του 1973;

Ψέματα. Απροκάλυπτα ψέματα που έλεγε ο ένας στον άλλο και χρησιμοποιούσε ο καθένας ως άλλοθι και ως διαβατήριο μαζί για μια επιτυχημένη καριέρα στα projects της «Αλλαγής».

Χρήσιμα επίσης ψέματα, αφού κανέναν δεν συνέφερε η αλήθεια, πως η χούντα δηλαδή κατέρρευσε ως συνέπεια της Κυπριακής τραγωδίας.

Ούτε την παραδοσιακή «Αριστερά» που ζητούσε έναν νέο λαϊκό επαναστατικό ανάγνωσμα, τώρα που νομιμοποιείται η ύπαρξη της ξανά μετά από τον εμφύλιο.

Ούτε το λεγόμενο «κέντρο» που μέσα σε 20 χρόνια φίλησε διαδοχικά τον κώλο του Καραμανλή, του Γεωργίου Παπανδρέου, των χουντικών, ξανά του Καραμανλή, του Ανδρέα Παπανδρέου (πιθανά επειδή στο μεταξύ ο Γεώργιος είχε αποδημήσει εις Κύριον), του Δράκουλα (ναι του Μητσοτάκη!) και ξανά του Ανδρέα.

Ούτε πολύ περισσότερο την «Δεξιά» που, από την μεγάλη της «φιλοπατρία», ξεπούλησε την μισή Κύπρο στους Τούρκους.

Πολλά κι εύκολα ψέματα που λέγονται από τον Νέο-Έλληνα εν θερμώ, όταν τα γεγονότα (και συχνά το αίμα) είναι ακόμα ζεστά. Χωρίς μάλιστα να μεγαλώσει στο ελάχιστο η μύτη του!

Και η εξήγηση για αυτό είναι φυσικά απλή: Ο Νέο-Έλληνας δεν είναι ένας κοινός ψεύτης. Είναι ο χαμαιλέοντας του ψέματος.

Την πρώτη μόνο μέρα που ξεφουρνίζει το ψέμα του αντιλαμβάνεται τι ακριβώς λέει. Από την δεύτερη – άντε από την τρίτη – ημέρα έχει πιστέψει το ψέμα και διαρρηγνύει τα ιμάτια του πως εκείνο που με σθένος υποστηρίζει είναι μοναδική αλήθεια της οικουμένης.

Κι όπως οι Έλληνες γίνανε όλοι, ή, έστω, οι περισσότεροι, αγωνιστές της δημοκρατίας και του αντιδικτατορικού αγώνα με τον πιο απλό τρόπο – την μαρτυρία δηλαδή του διπλανού του που στρογγυλοκαθότανε στην πολυθρόνα του απέναντι ρετιρέ-, έτσι και μετά την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ θα γίνουν όλοι «αντιμνημονιακοί» και πρώην μέλη των «αγανακτισμένων», θα συμμετέχουν σε πορείες διαμαρτυρίας στην έδρα της ΕΕ ή στην Γερμανική πρεσβεία, την ώρα που η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα θα εφαρμόζει ευλαβικά το τρίτο ή το δεκατοτρίτο μνημόνιο!

Και μην μου πείτε ότι αυτά τα πράγματα δεν γίνονται, γιατί θυμάμαι κάτι «βάσεις του θανάτου» που όλο φεύγανε και κάτι «συνδικάτα» που μοιράζανε «Ολοκληρωμένα Μεσογειακά Προγράμματα» στους ημετέρους για πολλά-πολλά χρόνια.

Εκείνο, πάντως, που δεν αλλάζει είναι η πεποίθηση του Νέο-Έλληνα ότι τα πράγματα με κάποιον μαγικό τρόπο θα φτιάξουν και ότι τελικά θα γίνουν ξανά όλα με το παλιό παραδοσιακό τρόπο. Όμως οι εποχές είναι πολύ διαφορετικές και οι εφεδρείες της οικονομίας και της κοινωνίας μικρές.

Η Ελλάδα δεν είναι πια μια «νησίδα σταθερότητας» στα Βαλκάνια όπως ήταν την εποχή του «ψυχρού πολέμου».

Η Ελλάδα είναι ο αδύναμος κρίκος μια αλυσίδας σκουριασμένης που αγκαλιάζει τα Βαλκάνια, την Ανατολική Μεσόγειο, και τμήματα της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής.

Η Ελλάδα χρειάζεται όσο ποτέ άλλοτε στην ιστορία της, ισχυρή και ικανή ηγεσία, ειλικρίνεια με τον εαυτό της και όραμα για το μέλλον της, σκληρό αγώνα και αυτοθυσία από τους κατοίκους της, συμμαχίες καινούργιες, σπάσιμο των δεσμών του χρέους κι ένα δικό της νόμισμα που ίσως την βοηθήσει να αναπτύξει τις παραγωγικές της δυνάμεις και να εκμεταλλευτεί τις δυνατότητες που υπάρχουνε.

Μα πάνω από όλα χρειάζεται μια αλλαγή νοοτροπίας, μια κινηματική λογική αλληλεγγύης και ανασυγκρότησης της κοινωνίας που να στηρίζεται στις χρυσές σελίδες (τις μόνες από ιδρύσεως του νέο-ελληνικού κράτους) του ΕΑΜ και στην φρεσκάδα των πρώτων χρόνων της Κουβανικής επανάστασης.

Ίσως, έτσι κάτι να μπορούσε να αλλάξει. Αλλά είναι τόσο ουτοπικό, τόσο απίθανο, τόσο εξωπραγματικό. Ούτε ηγεσία έχουμε, ούτε λαό οπότε μοιραία ερωτούμαστε από τους άλλους «τι ήρθατε να κάνετε στο γήπεδο αυτό;».

Περιμένουμε το λοιπόν να εκραγεί από ώρα σε ώρα ο Βεζούβιος και η λάβα θα μας βρει όπου συνήθως, βαθιά χωμένους μέσα στον θλιβερό μας μικρόκοσμο.

Χρόνια μετά η αρχαιολογική σκαπάνη θα ανακαλύψει έναν τάφο μεγάλο, χωρίς πολύχρωμα ψηφιδωτά, χωρίς όμορφες Καρυάτιδες. Έναν τάφο γεμάτο με χιλιάδες εγωπαθείς, εκ πεποιθήσεως ψεύτες, θρασύδειλους και στην ψυχή ραγιάδες.

Φιλιά από την Εσπερία, Ηλίας

Υ.Γ.1 Ποτέ δεν ήμουνα ρατσιστής. Στην Ελλάδα τον ρατσισμό που διαπερνούσε την κοινωνία οριζόντια και κάθετα τον σιχαινόμουν. Επίσης, δεν μπορούσα ποτέ να κρυφτώ πίσω από το δάκτυλο μου και τρελαινόμουνα από την κυρίαρχη λογική του «από μπροστά παρθένα κι από πίσω μπαίνουν τρένα». Δεν ήταν μόνο το οικονομικό που με ανάγκασε να φύγω. Υπήρξε απλά η αφορμή. Ξέρεις, στην Εσπερία, θα βρεις πάρα πολλούς ανθρώπους από χώρες σαν το Πακιστάν και την Ινδία να εργάζονται σε θέσεις ευθύνης με υψηλές αποδοχές. Επίσης όλοι έχουν το δικαίωμα στην περίθαλψη και υπάρχει σεβασμός των βασικών δικαιωμάτων του ανθρώπου. Αν δεν γνωρίζεις πχ την γλώσσα, η πολιτεία θα σου βρει μεταφραστή γιατί θεωρεί ότι έχεις το δικαίωμα να συνεννοηθείς αποτελεσματικά με τον γιατρό και να καταλάβεις όσα είναι αναγκαία για την ασθένεια που έχεις και την θεραπεία που πρέπει να λάβεις. Στην Ελλάδα υπάρχει η Αμυγδαλέζα για την οποία οι Νέο-Έλληνες κάνουν ότι δεν γνωρίζουν τίποτα. Στη Ελλάδα υπάρχει η δικαιοσύνη που δικαιώνει τους τσιφλικάδες της φράουλας. Στην Ελλάδα υπάρχει ο μετανάστης που στέκεται στα φανάρια και καθαρίζει καθρέφτες – εισπράττοντας τα μπινελίκια των Νέο-Ελλήνων οδηγών – αφού είναι η μόνη «εργασία» που του επιτρέπεται να κάνει. Τι να πεις μετά για την αρρώστια αυτή Πιτσιρίκο; Τι να πεις; Ότι ο ασθενής θα τη γλυτώσει γιατί ήταν «καλό παιδί στα νιάτα του»; Είναι ήδη νεκρός στην ψυχή και ετοιμάζεται να πεθάνει πολύ-πολύ σύντομα.

Υ.Γ.2 Συγγνώμη για την κατάχρηση του χώρου.

(Αγαπητέ Ηλία, μου φαίνεται λογικό οι Έλληνες να αγαπάμε τα ψέματα. Μεγαλώνοντας μέσα σε τόσα ψέματα και μαθαίνοντας τόσους εθνικούς μύθους ως αλήθεια, ίσως τελικά είναι λογικό να θεωρούμε αλήθεια τις αυταπάτες και τις ψευδαισθήσεις. Ο ορθολογισμός γεννήθηκε στην Ελλάδα αλλά στη νέα Ελλάδα αγνοείται η τύχη του. Από την άλλη, καταλαβαίνω πως οι Έλληνες πέρασαν πάρα πολλά μέσα στον 20ό αιώνα. Έτρωγαν τη μια σφαλιάρα μετά την άλλη. Έφαγαν πολύ ξύλο. Το είχα γράψει και όταν παρακολούθησα την παράσταση για τη ζωή του Μίκη Θεοδωράκη. Μπορώ να βρω πολλές δικαιολογίες για τους πιο ηλικιωμένους Έλληνες. Καταλαβαίνω και την κούρασή τους. Κουράζονται κάποτε οι άνθρωποι. Οι νεότεροι, όμως, Έλληνες δεν έχουμε καμία δικαιολογία. Εμείς δεν έχουμε καμία δικαιολογία που επιμένουμε στα ψέματα και στους εθνικούς μύθους, ενώ είναι στο χέρι μας να κάνουμε υπόδειγμα την όμορφη χώρα μας. Ούτε έχουμε καμία δικαιολογία, με γονείς μετανάστες, παππούδες πρόσφυγες και τους νέους Έλληνες να μεταναστεύουν σήμερα μαζικά, να γίνουμε ρατσιστές. Πολύ όμορφο το κείμενό σου. Σε ευχαριστώ που το μοιράστηκες μαζί μας. Να είσαι καλά.)