Μπορεί ο καιρός να μην είναι «σύμμαχος» ωστόσο σήμερα χιλιάδες καρναβαλιστές αναμένεται να ξεχυθούν στους δρόμους για να γιορτάσουν την Αποκριά!

Οι Απόκριες πηγάζουν από την Αρχαία Ελλάδα και τη λατρεία του Διονύσου. Αποκριά (αποκρεά) σημαίνει αποχή από το κρέας.

Η Αποκριά είναι μια ευκαιρία για όλους να νιώσουν καλύτερα, να μοιραστούν, να ξεχάσουν, να ονειρευτούνΤην έννοια της αποκριάς την συναντάμε για πρώτη φορά στην Αρχαία Ελλάδα, στις πομπές που γίνονταν στα Ελευσίνια Μυστήρια, που μαζί με τα Διονύσια είναι οι πρόγονοι του σημερινού καρναβαλιού. Άνθρωποι ντυμένοι σάτυροι ή με καλυμμένα πρόσωπα επιδίδονταν σε χορούς και κατανάλωση άφθονου ποτού αλλά και σε προκλητικές κινήσεις και βωμολοχίες.

Στη σύγχρονη Ελλάδα το «Τριώδιο» ξεκινά την Κυριακή του «Τελώνη και Φαρισαίου», συνεχίζει με την Κυριακή του «Ασώτου Υιού», την Κυριακή της «Απόκρεω» και ολοκληρώνεται την Κυριακή της «Τυρινής» ή «Τυροφάγου».

Η Αποκριά είναι μια ευκαιρία για όλους να νιώσουν καλύτερα, να μοιραστούν, να ξεχάσουν, να ονειρευτούν. Κάθε τόπος και οι άνθρωποί του, με τον δικό τους τρόπο, αλλά πάντα με τον ίδιο στόχο. Την χαρά και το μοίρασμά της, το γλέντι, την ξενοιασιά, την ανεμελιά μα και μια επίμονη- σχεδόν εμμονική- πεποίθηση ότι ακόμη και στα δύσκολα, τούτοι οι άνθρωποι σε αυτή τη γωνιά της γης δεν παραιτούνται, δεν το βάζουν κάτω και σίγουρα δεν είναι μονάχοι.

Όλη η Ελλάδα γιορτάζει αυτές τις μέρες. Από τη βασίλισσα του Καρναβαλιού Πάτρα, το Ρέθυμνο, την Ξάνθη, όλες τις πόλεις και τα χωριά της χώρας οι άνθρωποί τους προσθέτουν το δικό τους χρώμα, σε αυτό τον πολύχρωμο καμβά που συνθέτει την Αποκριά

Τα έθιμα της Αποκριάς

Πάτρα: Το καρναβάλι της Πάτρας αποτελεί την πιο γνωστή εκδήλωση της χώρας μας. Στην Πάτρα πραγματοποιούνται κάθε χρόνο διάφορες εορταστικές εκδηλώσεις την περίοδο των Αποκριών. Την τελευταία εβδομάδα των Αποκριών έχουμε και τον τερματισμό των καρναβαλικών εκδηλώσεων με τις δύο μεγάλες παρελάσεις των αποκριάτικων αρμάτων. Το Πατρινό Καρναβάλι, άλλωστε, μετρά γύρω στα 180 χρόνια ιστορίας. Τις παρελάσεις απαρτίζουν μεγάλα αποκριάτικα άρματα, που συνήθως σατιρίζουν καταστάσεις και πρόσωπα των ημερών μας, αλλά και πλήθος μασκαράδων, τόσο με Πατρινούς όσο και με άλλους απ’ όλη την υπόλοιπη Ελλάδα. Ένα γνωστό και άκρως πατρινό έθιμο είναι και τα λεγόμενα «Μπουρμπούλια». Σύμφωνα μ’ αυτό το έθιμο, γυναίκες μεταμφιέζονται σε ντόμινο, κρύβοντας τόσο το πρόσωπό τους όσο και το σώμα τους, ώστε να έχουν εκείνες την αποκλειστική επιλογή του καβαλιέρου τους και συμμετέχουν σε απογευματινούς χορούς.

Ξάνθη: Στην Ξάνθη αναβιώνει το έθιμο «Κάψιμο του Τζάρου». Σύμφωνα με τη λαϊκή μας παράδοση, ο «Τζάρος» ήταν ένα ανθρώπινο ομοίωμα που βρισκόταν τοποθετημένο πάνω σε πουρνάρια. Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς, καιγόταν στο κέντρο της πλατείας, προκειμένου οι κάτοικοι της περιοχής να μην έχουν το καλοκαίρι ψύλλους. Αυτό το έθιμο προέρχεται από τους πρόσφυγες της Ανατολικής Θράκης. Το όνομα «Τζάρος» προήλθε από τον ήχο που έκαναν τα πουρνάρια όταν καίγονταν (τζ –τζ). Μετά το κάψιμο του «Τζάρου» τη σειρά τους παίρνουν αμέτρητα πολύχρωμα πυροτεχνήματα.

Κρήτη: Στην Κρήτη γιορτάζουν τις ημέρες του καρναβαλιού με ιδιαίτερη ένταση, αφού οι κιθάρες και τα μαντολίνα πρωτοστατούν στις εκδηλώσεις και συνοδεύουν τους μασκαράδες στη μεγάλη παρέλαση. Η παρέλαση αυτή ολοκληρώνεται στην παραλιακή λεωφόρο και καταλήγει σε μεγάλο γλέντι στην πλατεία του Άγνωστου Στρατιώτη. Ένα από τα κρητικά αποκριάτικα έθιμα είναι και οι «Λεράδες». Οι «Λεράδες» είναι μασκαράδες οι οποίοι φορούν γύρω από τη μέση και τα χέρια μεγάλες κουδούνες και αποτελούν τη συνηθέστερη μεταμφίεση των Κρητικών. Χαρακτηριστική, δε, μάσκα των Κρητικών είναι η «Σιβιανή μάσκα». Αυτή είναι κατασκευασμένη από τη ρίζα του φυτού «Αθάνατος». Ομάδα ανθρώπων φορά τη μάσκα αυτή και περιφέρεται στα σπίτια του νησιού!

Κάρπαθος: Στο νησί της Καρπάθου έχουν ένα ξεχωριστό έθιμο, στο οποίο διακωμωδούν τις δίκες των δικαστηρίων. Εκεί λοιπόν, την Καθαρά Δευτέρα, λειτουργεί το λεγόμενο «Λαϊκό Δικαστήριο Ανήθικων Πράξεων». Σ’ αυτό οδηγούνται άνθρωποι που έχουν κάνει άσεμνες πράξεις και χειρονομίες σε κάποιους άλλους, προκειμένου να δικαστούν από τους λεγόμενους «Τζαφιέδες», που είναι οι χωροφύλακες. Η δίκη εξελίσσεται σε γέλια και πειράγματα και καταλήγει σε ένα μεγάλο αποκριάτικο γλέντι.

Καλαμάτα: Στην Καλαμάτα αναβιώνει κάθε χρόνο το παραδοσιακό γαϊτανάκι, το οποίο και λαμβάνει χώρα στην κεντρική πλατεία του χωριού. Ένα από τα χαρακτηριστικά τοπικά αποκριάτικα έθιμα είναι το κρέμασμα της «γριάς Συκούς». Σύμφωνα με την παράδοση, αυτό το έθιμο λαμβάνει χώρα το πρωί της Καθαρής Δευτέρας, στο ίδιο σημείο της πλατείας στο οποίο και κρεμάστηκε η «γριά Συκούς» κατ’ εντολή του Ιμπραήμ Πασά.

Μεσσήνη: Εκεί έχουν ένα χαρακτηριστικό έθιμο, το οποίο και λέγεται «Κυριακή της Τυροφάγο». Σύμφωνα μ’ αυτό, πολλοί μασκαράδες κυκλοφορούν και γλεντούν στους δρόμους, συνοδευόμενοι από οργανοπαίκτες της περιοχής καθώς και της Δημοτικής Φιλαρμονικής. Το έθιμο αυτό λαμβάνει χώρα την Κυριακή πριν από την Καθαρά Δευτέρα, ενώ το βράδυ της ίδιας μέρας οι κάτοικοι συνηθίζουν να ανάβουν φωτιές σε διάφορα σημεία της πόλης, γύρω από τις οποίες κυριαρχεί το γλέντι και ο χορός.

Μεθώνη: Μια πολύ γνωστή μας έκφραση, «Του Κουτρούλη ο γάμος», προέρχεται από το κλασικό αποκριάτικο έθιμο που αναβιώνει κάθε χρόνο στη Μεθώνη. Στο έθιμο αυτό συμμετέχουν δύο άνδρες, όπου είναι και οι νεόνυμφοι και με τη συνοδεία των συγγενών και φίλων τους καταλήγουν στην πλατεία της πόλης για να γίνει ο γάμος. Κατά τη διάρκεια του γάμου διακωμωδούνται διάφορες καταστάσεις και αναφορές τόσο του παρελθόντος όσο και του σήμερα. Αστεία – πειράγματα και σατιρικός χαρακτήρας διακατέχει τον γάμο αυτό, που θα καταλήξει σε ένα τρικούβερτο γλέντι.

Νάξος: Το νησί αυτό αποτελεί τη γενέτειρα του Διονύσου και έτσι ο εορτασμός της Αποκριάς ξεκινά από το πρώτο Σάββατο, κατά το οποίο γίνεται το σφάξιμο των χοίρων. Αποκριάτικο έθιμο αυτού του νησιού είναι και οι «Κουδουνάτοι». Αυτοί είναι άνθρωποι με κάπα και κουκούλα, οι οποίοι περιφέρονται στους δρόμους του νησιού, κάνοντας πολύ θόρυβο και προκαλώντας τους υπολοίπους με άσεμνες χειρονομίες. Μαζί με τους «Κουδουνάτους» κυκλοφορούν επίσης και ο «Γέρος», η «Γριά» και η «Αρκούδα». Στις πλατείες πολλών χωριών του νησιού στήνεται γλέντι με άφθονο κρασί και φαγητό, το οποίο και πλαισιώνεται από οργανοπαίκτες και παραδοσιακά αποκριάτικα τραγούδια.

Κέρκυρα: Στην Κέρκυρα, σαλπιγκτές και τυμπανιστές περιφέρονται στους δρόμους του νησιού, προκειμένου να αναγγείλουν τον ερχομό του «Σιορ Καρνάβαλου». Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς γίνεται η μεγάλη παρέλαση του «Σιορ Καρνάβαλου», η οποία και τερματίζει στην Κάτω Πλατεία, όπου και θα γίνει το κάψιμό του.

Ζάκυνθος: Τις Κυριακές των Απόκρεων και της Τυρινής γίνεται η περιφορά του Καρνάβαλου με τη συνοδεία αρμάτων από όλες τις περιοχές του νησιού. Οι εκδηλώσεις κλείνουν με την πολύ διασκεδαστική «Κηδεία της Μάσκας». Μια αναπαράσταση – παρωδία κηδείας όπου τη θέση του νεκρού παίρνει ο Καρνάβαλος.

Άμφισσα: Στην Άμφισσα, το τελευταίο Σαββατοκύριακο της Αποκριάς, αναβιώνει ο θρύλος του «στοιχειού». Το «στοιχειό» αυτό ξεκινά από την περιοχή της Χάρμαινας και μαζί με εκατοντάδες μασκαράδες κατεβαίνει τα σκαλιά του Άη Νικόλα. Το «στοιχειό της Χάρμαινας» λέγεται ότι αγαπούσε και προστάτευε τους Ταμπάκηδες, που ήταν οι βυρσοδέψες της περιοχής και ήταν αναγκασμένοι να βρίσκονται στη Βρύση μέρα και νύχτα.

Θήβα: Στη Θήβα ένα έθιμο που κρατά από το 1830 είναι και η αναπαράσταση του «Βλάχικου Γάμου». Αυτό λαμβάνει χώρα την Καθαρή Δευτέρα.

Λιβαδειά: Το Γαϊτανάκι αποτελεί παράδοση για την πόλη της Λιβαδειάς και γιορτάζεται την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς. Οι κάτοικοι της πόλης προετοιμάζουν το γαϊτανάκι, φτιάχνοντας άρματα.Την Κυριακή της Αποκριάς, μασκαράδες παρελαύνουν προς την κεντρική πλατεία.

Τύρναβος: Ο Τύρναβος έχει συνδυαστεί με το «Μπουρανί» -για τους ντόπιους- και «γιορτή του Φαλλού» -για τους επισκέπτες. Πρόκειται για ένα έθιμο που έχει τις ρίζες του στη διονυσιακή λατρεία και γι” αυτό η ιστορία του χάνεται στα βάθη των αιώνων.

Σκύρος: Στο νησί της Σκύρου, κλασικό αποκριάτικο έθιμο είναι ο «γέρος» και η «κορέλα». Ο «γέρος» φοράει χοντρή μαύρη κάπα, άσπρη υφαντή βράκα και έχει στη μέση του 2 – 3 σειρές κουδούνια. Το πρόσωπό του καλύπτεται από προβιά μικρού κατσικιού και, περπατώντας με χορευτικό ρυθμό, καταφέρνει να ηχούν μελωδικά τα κουδούνια που φοράει. Η «κορέλα», η ντάμα του γέρου, είναι ντυμένη με παραδοσιακά σκυριανά ρούχα, με κυρίαρχο χρώμα το άσπρο και καλυμμένο το πρόσωπό της. Το δίδυμο αυτής της σκυριανής Αποκριάς συνοδεύει πολλές φορές και ο «φράγκος». Αυτός ο μασκαράς, ντυμένος με παραδοσιακά ρούχα του νησιού αλλά και παντελόνι, σατιρίζει εκείνους τους Σκυριανούς που έβγαλαν τις βράκες και φόρεσαν παντελόνια (φράγκικα).

Ιωάννινα: Εκεί, την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς, γιορτάζουν οι λεγόμενες «Τζαμάλες». Αυτές είναι μεγάλες φωτιές, όπου πλήθος μεταμφιεσμένων χορεύει γύρω τους σε διπλές και τριπλές σειρές.

Πρέβεζα & Άρτα: Και στις δύο αυτές περιοχές, κάθε χρόνο πραγματοποιείται το λεγόμενο «Καρναβάλι των γυναικών». Σ’ αυτό συμμετέχουν αποκλειστικά μεταμφιεσμένες γυναίκες, οι οποίες και περιφέρονται στους δρόμους με τη συνοδεία αρμάτων.

Μακεδονία: Εκεί, κάθε χρόνο πραγματοποιούνται, οι λεγόμενοι «Κουδουνοφόροι Τράγοι». Αυτοί είναι ομάδες μεταμφιεσμένων, ντυμένοι με μαύρες γιδοπροβιές και τέσσερα πολύ μεγάλα σιδερένια κουδούνια. Όπως περιφέρονται στους δρόμους, προκαλούν αναστάτωση και θόρυβο, ενώ παράλληλα τραγουδούν και με γοερή φωνή.

Σέρρες: Στον Νομό Σερρών αναβιώνει το έθιμο του «Καλόγερου». Τη γιορτή αυτή αρχίζουν οι Αναστενάρηδες με απόκρυφη μυσταγωγία και συμμετέχουν και οι μίμοι, οι οποίοι συγκροτούν τον θίασο: ο Βασιλιάς, το Βασιλόπουλο, ο καπιστράς, ο καλόγερος, η νύφη, η μπάμπω και το εφταμηνίτικο, οι γύφτοι με την αρκούδα και, τέλος, οι Κουρούτζηδες (φύλακες).

Το πατρινό καρναβάλι θα μεταδοθεί ζωντανά.
°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°
ΤΟ ΠΙΤΣΙΡΙΚΙ ΕΙΝΑΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟ ΚΑΙ ΒΑΣΙΖΕΤΑΙ ΜΟΝΟ ΣΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΤΟΥ. ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΤΕ ΤΙΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ ΤΗΣ GOOGLE ΠΑΤΩΝΤΑΣ ΠΑΝΩ ΣΤΙΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ. ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ
°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°

πηγη